De mythe van de reus Tifeo onder het eiland Ischia

Het eiland Ischia staat bekend om de vulkanische activiteit, iets waar eilandbewoners een logische verklaring voor hebben. Onder het eiland zou zich namelijk een reus bevinden die de aarde in het verleden geregeld heeft laten beven. Volgens deze mythe zou het eiland Ischia rusten op de schouders van de monsterlijke reus Tifeo (Typhon in het Nederlands). Er gingen heel wat gewelddadige gebeurtenissen aan vooraf voor hij uiteindelijk door een verloren strijd in de Golf van Napels belandde. Verschillende plekken op het eiland zouden de aanwezigheid van deze reus bewijzen, wat de reden is dat deze bijzondere mythe tot op de dag van vandaag wordt verteld.  

ischia salerno travel napels
Het eiland Ischia

Zoon van Oermoeder Gaia

Tifeo is de zoon van Gaia, godin van de natuur en de aarde, oftewel de Oermoeder. Samen met Ouranos (de Hemel) vormde zij het eerste godenpaar. Uit deze liefdesrelatie kwamen de Cyclopen en de Titanen voort. Ouranos voelde zich echter bedreigd door de enorme Cyclopen en sloot hen daarom op in Tartaros, een gedeelte van de onderwereld. Gaia was daar allerminst blij mee en schakelde de hulp van de Titanen in. Haar jongste zoon Kronos schoot zijn moeder als enige te hulp. Met een sikkel ging hij zijn vader te lijf en wist hem op deze manier te castreren en de heerschappij over te nemen. Bij de castratie vielen er bloeddruppels op de aarde, waarmee Gaia de verschrikkelijke Giganten geboren kon laten worden.  

De strijd met Zeus

Een orakel had voorspeld dat Kronos hetzelfde lot te wachten stond en dat hij op een dag door een van zijn eigen kinderen onttroond zou worden. Geenszins van plan dit daadwerkelijk te laten gebeuren, probeerde hij dit handig op te lossen door zijn kinderen op te eten. Zijn vrouw (en tevens zus) wist hun jongste zoon Zeus uit zijn handen te redden door hem, in plaats van de baby, een steen te overhandigen. Zonder er erg in te hebben, verslond Kronos de steen en dacht dat het voorspelde lot hem bespaard zou blijven.

Eenmaal volwassen, ging Zeus de confrontatie met Kronos aan. Deze confrontatie mondde uit in een bittere strijd die uiteindelijk door Zeus werd gewonnen, wederom tot groot ongenoegen van Gaia. Zeus had namelijk besloten om een aantal van haar kinderen in de onderwereld gevangen te houden omdat zij niet bereid waren zijn kant te kiezen.

De geboorte van Tifeo en de confrontatie met Zeus

Uit woede en met het voornemen om Zeus te verslaan, baarde zij Tifeo. Tifeo werd door Tartaros verwekt, het akelige gedeelte van de onderwereld. De combinatie van de Oermoeder en Tartaros leverde een gigantisch en angstaanjagend wezen op met honderd drakenhoofden dat in staat moest zijn om Zeus te verslaan. Tifeo gehoorzaamde zijn moeder en trok naar de Olympus om de strijd met de goden aan te gaan.

Het was een lange strijd, waarbij het er zelfs even op leek dat Tifeo zijn vijand had weten te verslaan. Zeus wist zich echter te herpakken en Tifeo met zijn bliksem succesvol te raken. Hij wierp de reus in zee en slingerde er ook nog eens een gigantische steen achteraan die op Tifeo terechtkwam. Hij was niet alleen verslagen, Tifeo werd ook veroordeeld om dit stuk steen voor eeuwig op zijn schouders te dragen.

tifeo reus ischia eiland napels

Zelfs na verslagen en flink gestraft te zijn, liet Tifeo nog van zich horen. Met zijn adem creëerde hij een vulkaan en hij liet uit woede met zijn gebrul de aarde boven zich geregeld beven. Het eiland Ischia was hiermee geboren.

Bocca di Tifeo

Op het hedendaagse Ischia zijn nog steeds sporen te vinden die naar de mythe van Tifeo verwijzen. Zo is er in de buurt van Punta Imperatore vanaf zee een rots te zien die erg veel weg heeft van een voet en daarom bekend staat als de voet van Tifeo. Maar ook de warmwaterbronnen en fumarolen die op veel plekken op het eiland aanwezig zijn, zouden het bewijs van Tifeo’s aanwezigheid onder het eiland zijn. De warmwaterbronnen zijn Tifeo’s tranen en de fumarolen, openingen in de aarde waar warme dampen uit tevoorschijn komen, zijn een teken van zijn hete adem. Er zijn verschillende wandelingen die je naar gebieden met fumarolen leiden, een van deze plekken is omgedoopt tot de Bocca di Tifeo, de mond van Tifeo. Niet alleen kun je hier de warme dampen die uit de berg tevoorschijn komen goed voelen, ruiken en zien, je geniet bovendien van een schitterend uitzicht op de omgeving.

Plaatsnamen op Ischia

De mythe verklaart ook de benaming van een aantal plaatsen op het eiland, die hun naam aan lichaamsdelen van deze reus hebben ontleend. Zo zijn de namen Panza (buik), Ciglio (wimper), Bocca (mond), Testaccio (hoofd) en Piedimonte (voeten) een verwijzing naar de aanwezigheid van de reus Tifeo.

bocca tifeo ischia eiland reus

Aardbeving Casamicciola

Het is een bijzonder verhaal en een van de redenen dat het eiland Ischia een bijzondere aantrekkingskracht heeft. Het maakt het geheel nét even iets interessanter en het zet je bij sommige gebeurtenissen aan het denken. Toen op 21 augustus 2017 Casamicciola door een aardbeving werd getroffen, ging dit gepaard met een brul. Getuigen hebben verklaard dat het leek alsof deze vanuit het binnenste van de aarde leek te komen. Zou Tifeo dan toch weer van zich hebben laten horen…?

Reisgids Ischia

Het e-book Ischia – Het groene eiland in de Golf van Napels (2022) biedt alle inspiratie en informatie om alles uit een verblijf op het eiland te kunnen halen. Ik heb mijn persoonlijke tips verzameld zodat jij de mooiste plekken op het eiland niet hoeft te missen. Fijne adressen om neer te strijken voor een aperitief of een uitgebreide maaltijd, prachtige wandelroutes en bijzondere verhalen die jou het ware gezicht van Ischia laten zien. Daarnaast vind je een hoop extra informatie die goed van pas kan komen, zoals de bereikbaarheid en het openbaar vervoer en ik tip een aantal heerlijke accommodaties.

reisgids ischia eiland golf van napels

Meer tips voor jouw trip naar Ischia zijn te vinden in onderstaande artikelen

felicia, salerno, salerno travel, naples, napels, napoli
Booking.com