Dat Napels een stad is van de vele heiligen, is over het algemeen bekend. Met 52 beschermheiligen spant Napels dan ook de kroon en is er geen andere Italiaanse stad met deze hoeveelheid aan santi patroni. In de talrijke steegjes van de stad kom je om de haverklap wel een altaartje tegen waar een van deze heiligen wordt geëerd. Hoewel het barst van de Maria altaartjes en beeltenissen van Padre Pio, is er ook nog een andere heilige die misschien eerder de status van een God kan worden toegekend. Ik heb het over niemand minder dan de ongekroonde koning van Napels: Maradona.

Graag laat ik jou dan ook een kijkje nemen in de Maradona-cultuur en de verafgoding van deze voetbalheld waar tot op de dag van vandaag nog steeds sprake van is.  

De rol van Maradona

Het is inmiddels bijna 30 jaar geleden dat de kleine Argentijn afscheid nam van de voetbalclub Napoli en de Napolitanen met een groot verdriet achterliet. Toch is vrijwel niemand in Napels Maradona vergeten en krijg je zo nu en dan de indruk dat het nog niet zo gek lang geleden was dat hij zich in het tenue van Napoli hees. Zijn beeltenis is veelvuldig terug te vinden in het straatbeeld, kun je nog steeds voetbalshirtjes vinden met zijn naam en rugnummer en hoef je enkel zijn naam maar te laten vallen wanneer je een gesprek met een Napolitaan aan wilt knopen. Het moge duidelijk zijn dat Maradona nog steeds een grote rol speelt in het leven van de gemiddelde Napolitaan.  

Dat Maradona belangrijk was voor Napolitanen en mensen uit de directe omgeving, werd mij op jonge leeftijd al duidelijk. In de slaapkamer van mijn ouders prijkte een keramiek beeldje van de voetballer samen met il ciuccio, het symbool van de voetbalclub. Diverse waarschuwingen en boze blikken van mijn vader mochten echter niet baten en lagen Maradona en il ciuccio op een zekere dag in duizend stukjes op de slaapkamervloer.

Lange tijd begreep ik niet wat er zo bijzonder was aan dat kleine mannetje dat, terwijl zijn volle bos haar in de wind wapperde, de bal vele malen hoog wist te houden. Pas toen ik me er oprecht in ging verdiepen, op zoek ging naar verhalen, de steegjes van de Quartieri Spagnoli indook om antwoorden te vinden, zijn naam liet vallen in gesprekken met mensen afkomstig uit de regio, begon ik steeds beter in te zien dat het hier niet enkel om een potje voetbal ging. De band tussen Maradona en Napels is er een die veel dieper gaat dan enkel zijn prestaties op het veld. 

Komst van Maradona in Napels

In de zomer van 1984 werd bekend dat Corrado Ferlaino, de president van SSC Napoli, de Argentijnse voetballer Diego Armando Maradona had weten binnen te halen. Dit nieuws werd in Napels met een enorm enthousiasme ontvangen en werd er feest gevierd alsof het kampioenschap reeds gewonnen was. Bij aankomst in Napels werd Maradona dan ook als een held ontvangen en door de inwoners van Napels beschouwd als een ware verlosser. Hij was namelijk de man die de droom van (bijna) elke Napolitaan wel eens waar zou kunnen maken, het voor elkaar zou kunnen krijgen dat Napoli als eerste Zuid-Italiaanse club erin zou slagen het landskampioenschap binnen te slepen. Het was een diepgegronde hoop die bij het Zuid-Italiaanse volk heerste omdat zij op deze manier het rijke noorden eindelijk eens een keer konden verslaan. Dit zou tevens betekenen dat Napoli de eerste Zuid-Italiaanse club zou worden die erin zou slagen een scudetto op zijn naam te schrijven. Alleen al de komst van Maradona bracht dus al veel teweeg, gaf hoop en deed de Napolitanen dromen.

De woorden die hij sprak tijdens de officiële presentatie in het San Paolo stadion op 5 juli 1984, zorgden ervoor dat hij het symbool werd voor hen die weinig hoop hadden voor de toekomst. Diego: ‘Ik wil het symbool worden voor de arme jongens van Napels, want zij zijn zoals ik was in Buenos Aires.’

Met deze woorden, wist hij veel sympathie te winnen en maakte zich mogelijk nog geliefder bij het volk. Hij zorgde ervoor dat de Napolitanen zich met hem konden identificeren omdat hij juist zo controversieel was, vergelijkbaar met straatkinderen. Hij kwam zelf tenslotte ook uit een niet al te beste buurt in Buenos Aires, maar bleef toch trouw aan zijn eigen cultuur.

Grootste voetballer allertijden

Maradona stelde de Napolitanen niet teleur. Hij speelde zeven seizoenen in het shirt van Napoli en wist in die periode tweemaal de landstitel te winnen (seizoen 1986-1987 en 1989- 1990), de Coppa Italia in 1987 en de UEFA Cup in 1989. Al snel werd de voetballer ongekend populair en op handen gedragen door het volk. Dat de voetballer zelfs jaren na vertrek bij de club nog steeds als uniek wordt beschouwd, blijkt wel uit het feit dat de club in het jaar 2000 het besluit nam om het rugnummer 10 nooit meer te gebruiken.

In Napels is er dan ook geen discussie over mogelijk: Maradona was en is de grootste voetballer allertijden. Niet alleen zorgde hij voor overwinningen op het veld, hij is er tevens in geslaagd om Napels op een positieve manier in beeld te brengen. Door zijn komst en successen, zorgde hij ervoor dat niemand meer om de stad heen kon. Nog steeds kun je het, waar ter wereld dan ook, niet over Napels hebben zonder dat de stad met de voetballer in verband wordt gebracht. Deze beide zaken hebben er dan ook aan bijgedragen dat Napolitanen nog trotser konden zijn op hun stad, hun afkomst, hun cultuur, tradities en gebruiken.

Het is dan ook fascinerend om te zien hoe belangrijk Maradona voor Napolitanen nog steeds is. Niet alleen voor mensen die hem met eigen ogen hebben zien spelen en de overwinningen in de straten van de stad hebben gevierd, ook de jongere generatie heeft meegekregen wat de Argentijnse voetballer voor hun stad heeft betekend. Als een erfenis worden de verhalen van generatie op generatie overgedragen opdat men niet de naam vergeet van de man die Napels hoop wist te geven.

In gesprek met locals

Wanneer je de kans hebt, ga dan met een local het gesprek aan over Maradona. Zelf bezocht ik verschillende plekken in de stad, met als doel het over deze beroemde voetballer te hebben. Hoewel er meerdere plekken zijn waar je de Maradona-gekte kunt aanschouwen, vond ik vooral in de straten van de Quartieri Spagnoli de verhalen en antwoorden waar ik naar op zoek was. Zodra je hier zijn naam laat vallen, wordt alles stilgezet, aan de kant gezet en doet tijd er even niet meer toe. Men pakt er een stoel bij, steekt een sigaret op en het ene verhaal volgt het andere op. Het is namelijk nooit een verkeerde tijd om het over deze legendarische voetballer te hebben en maar al te graag wil men uitleggen waarom hij zo belangrijk is voor deze Zuid- Italiaanse stad.

Opvallend is dat de meeste verhalen niet eens zozeer gaan over zijn voetbalprestaties, al spelen deze uiteraard een rol in de Maradona-cultuur. De verschillende antwoorden van locals op de vraag waarom deze man nog steeds zo belangrijk is voor de stad, verwijzen voornamelijk naar de speler als persoon. Het feit dat hij eigenwijs was, overal tegenin ging, zich kon identificeren met de mensen uit de volksbuurten, spelen een belangrijke rol.

Local Fabio weet het mooi te verwoorden. Fabio: ‘Maradona is voor Napolitanen groter dan Maradona zelf. Napels heeft van deze man een mythe gemaakt en hem boven alles en iedereen gesteld. Mensen hebben het nodig om in iets te geloven, hun hoop toe te vertrouwen aan een hogere entiteit, iets dat buiten de menselijke controle ligt. Zo worden religies geboren. De band tussen Napels en Maradona, zou dan ook beschouwd kunnen worden als een soort religie.’

Dat Maradona fouten heeft gemaakt, wordt absoluut niet ontkend en komt dan ook enkele malen in de gesprekken naar voren. Echter om aan te tonen hoe menselijk hij was. Alessandro, een andere buurtbewoner, zegt hierover: ‘De druk was groot, de verwachtingen hoog, alle ogen waren op hem gericht en werden er van hem enkel topprestaties verwacht. Logisch dat iemand, afkomstig uit een arme wijk, niet goed om kon gaan met deze druk. Tegenwoordig zijn voetballers veel beter voorbereid op de sterrenstatus die ze kunnen verkrijgen. Maradona wist niet wat hem stond te wachten.’

God

Het moge duidelijk zijn dat Napels en Maradona nauw met elkaar zijn verbonden en dat deze liefdesrelatie nog lang niet over is. Napolitanen hebben de voetballer in hun hart gesloten om de persoon die hij is: puur, rebels en eerlijk. Dat hij daarnaast heeft bijgedragen aan de successen van de voetbalclub, maken deze man de God van Napels. Het één kun je niet los zien van het ander. Napels is Maradona en zonder Maradona zou Napels niet zijn wat het vandaag de dag is.

Eerbetoon

Al wandelend door de straten van Napels, ontbreekt het niet aan kleine altaartjes, foto’s van overledenen, beelden van verschillende heiligen én uiteraard Maradona. Het is niet overdreven om te stellen dat Maradona in Napels wordt aanbeden, wordt beschouwd als een heilige of zelfs als een god. Hij wist de Zuid-Italiaanse stad te bevrijden van het rijke noorden dat hen al te lang had onderdrukt. Hij gaf de mensen weer hoop, liet ze intens genieten met zijn spel en de overwinningen die hij binnen wist te slepen. Iemand die zo ontzettend veel heeft kunnen betekenen voor een volk, zo veel vreugde heeft weten te brengen, verdient het om op elke mogelijke manier geëerd te worden. Althans, dat vinden de Napolitanen en dat is duidelijk te merken. Naast souvenirwinkels die volhangen met producten met zijn beeltenis, zijn er nog een tal van andere plekken in Napels die je als Maradona-liefhebber gezien wilt hebben.

Overlijden

Op 25 november 2020 overleed Diego Maradona op zestigjarige leeftijd aan de gevolgen van een hartaanval. Dit trieste nieuws kwam in Napels hard aan en waren de straten al snel gevuld met rouwende Napolitanen. Dat Napels en omgeving op dat moment een rode zone was in verband met de pandemie en je enkel buiten mocht zijn met een geldige reden, hield de mensen niet tegen om onder andere in de Quartieri Spagnoli samen te komen om stil te staan bij het verlies van hun held, hun verlosser.

Reisgids Napels

Ben je op zoek naar meer tips voor jouw stedentrip Napels? In de digitale reisgids Napels, Salerno & de Amalfikust heb ik de mooiste tips en adressen verzameld om jouw bezoek aan deze stad compleet te maken. Daarnaast heb ik verschillende routes door de stad uitgestippeld zodat je niks hoeft te missen!

Meer tips nodig voor jouw trip naar Napels? Zie onderstaande artikelen!

• Hoe gevaarlijk is Napels?
• Waar slapen in Napels: de beste hotels, B&B’s en vakantiehuizen
• Pizza in Napels: 10 heerlijke adressen
• 8 hele goede redenen om Napels te bezoeken
• 8 belangrijke personages van Napels
• Vesuvius: de fascinerende vulkaan bij Napels
• 10 healthy hotspots in Napels
• 9 supertips voor Napels met kids
• 7 tips voor een stedentrip Napels
• 9 must do’s in Napels
• 5 dingen die je moet proeven in Napels
• De 6 leukste wijken van Napels
• 5 musea in Napels die je niet mag missen
• Gratis bezienswaardigheden in Napels
• 3 dagen Napels: tips voor een lang weekend
• Het openbaar vervoer in Napels
• Uitgaan in Napels: 12 hippe hotspots

Booking.com