Vedi Napoli e poi muori, oftewel Napels zien en dan sterven, is inmiddels een uitspraak die vrijwel iedereen kent. Napolitanen gebruiken deze woorden graag om de overweldigende schoonheid van hun stad onder de aandacht te brengen. Na een bezoek aan Napels, kun je dan ook met een gerust hart sterven want beter zal het volgens hen niet worden. Deze beroemde woorden werden ook door de Duitse dichter Goethe opgetekend, die deze uitspraak na een bezoek aan Napels maar al te goed kon begrijpen. Hij beschouwde Napels als een paradijs en was het volgens hem dan ook onmogelijk om na het zien van deze stad, überhaupt nog treurig te zijn.

Het gevoel van melancholie waar zowel Napolitanen als toeristen door worden overmand zodra ze de stad verlaten – ook wel napolitudine genoemd – zal voor veel mensen herkenbaar zijn. Betoverd door de warmte van het Napolitaanse volk, de cultuur, de rijke geschiedenis en de schitterende verhalen, is het verlangen om terug te keren naar deze bijzondere stad dan ook vaak aanwezig.

Wanneer jij wilt ontdekken wat deze stad nu zo bijzonder en uniek maakt, dompel je dan onder in Napolitaanse sferen. Er bestaan veel mogelijkheden om dit te doen maar zorgen de volgende tips er zonder meer voor dat jij de verschillende gezichten van Napels leert kennen en haar veelzijdigheid ervaart. Wees wel gewaarschuwd want met deze tips op zak is de kans groot dat ook jij huiswaarts keert met een beetje napolitudine en de uitspraak Napels zien en dan sterven plotseling écht begrijpt.

#1 Palazzo dello Spagnolo

Waar de sfeervolle volksbuurt Rione Sanità al een bezienswaardigheid op zich is, vind je midden in deze wijk het Palazzo dello Spagnolo (ook wel geschreven als Spagnuolo). Dit schitterende palazzo is een van de erfenissen die de geschiedenis in deze wijk heeft achtergelaten. Het is een voorbeeld van de architectuur in Napolitaanse barokstijl, wat je terug kunt zien in de grote dubbele trap.

Het palazzo werd gebouwd in 1738 in opdracht van de markies Nicola Moscati en ontworpen door de architect Ferdinando Sanfelice. Met de dubbele trappen – deze worden aangeduid als ‘valkenvleugels’ – en de versieringen in rococostijl, is dit gebouw een beeldig plaatje om te zien. Dit is dan ook precies de reden dat het gebouw meerdere malen is gebruikt als decor in diverse Italiaanse films.

Een leuk detail is dat koning Karel III van Bourbon geregeld gebruik maakte van het palazzo. Op de binnenplaats verwisselde hij zijn paarden voor ossen. Alleen deze dieren waren namelijk in staat om de steile weg naar het hoger gelegen paleis van Capodimonte te trotseren.

De benaming van het gebouw – Palazzo dello Spagnolo – is gekomen omdat het op een gegeven moment werd gekocht door een Spaanse edelman. Daarna is het gebouw in handen geweest van diverse eigenaren en tegenwoordig is het opgedeeld in verschillende privé eigendommen.

Adres: Via Vergini, 19

#2 Uitzicht Belvedere San Martino

In de hoger gelegen wijk Vomero geniet je van misschien wel het mooiste uitzicht van de stad. Bij het Belvedere San Martino, net voorbij het Castel Sant’Elmo, word je getrakteerd op een schitterende samenvatting van deze fascinerende stad. Vanaf dit punt spot je de voornaamste monumenten van Napels, inclusief de honderden koepels van kerken die de stad rijk is en kun je duidelijk zien hoe de Spaccanapoli in een rechte lijn de stad doorkruist. Om het plaatje af te maken, schittert de slapende Vesuvius op de achtergrond van dit tafereel. Het uitkijkpunt van San Martino is dan ook absoluut een plek die je bezocht moet hebben voordat je Napels weer verlaat.

Adres: Largo San Martino, 1

#3 Catacombe di San Gennaro

Een andere plek die je absoluut gezien moet hebben en een weerspiegeling is van de rijke geschiedenis van deze stad, zijn de Catocombe di San Gennaro. Deze bijzondere ruimtes bevinden zich in het hoger gelegen Capodimonte en zijn niet te vergelijken met andere catacomben in Europa. Verdeeld over twee verdiepingen, worden deze gekenmerkt door grote ruimtes en goed bewaarde fresco’s. Ook krijg je een kijkje in de ondergrondse basiliek die is opgedragen aan de eerste beschermheilige van Napels, Sant’Agrippino.

Het graf van een andere beschermheilige is hier ook terug te vinden, namelijk die van San Gennaro, waar deze ruimtes hun naam aan te danken hebben. Voordat zijn overblijfselen een definitieve rustplaats kregen toegekend in de Duomo van Napels, zijn deze diverse malen verplaats en hebben ze onder andere een periode in deze catacomben gelegen.

Een bezoek aan deze bijzondere ruimtes is enorm interessant, helemaal omdat dit onder begeleiding van een gids is. Geen vraag lijkt hen te veel, beschikken zij duidelijk over zeer veel kennis en weten zij de bezoekers op kleine en interessante details te wijzen.

Leuk om te weten: met het toegangskaartje voor deze bezienswaardigheid, heb je ook toegang tot de catacombe di San Gaudioso. Deze ondergrondse ruimte die eveneens zeer interessant is, bevindt zich onder de Basilica di Santa Maria della Sanità, te vinden in de wijk Sanità. Meer informatie over de catacomben in Napels, kun je vinden op de website van Catacombe di Napoli.

Adres: Via Capodimonte, 13

#4 Belvedere Stupor Mundi

Wanneer je in een keer de vele parels van Napels en omgeving wilt aanschouwen, ga dan naar Monte di Procida. Vanaf het Belvedere Stupor Mundi heb je een uniek en adembenemend uitzicht dat je écht gezien moet hebben. De naam die men aan dit uitkijkpunt heeft gegeven, kon niet treffender zijn. Stupor mundi is namelijk een Latijnse uitdrukking die letterlijk ‘verbazing van de wereld’ betekent, iets waar je je helemaal in kunt vinden wanneer je op deze plek tuurt naar de hoogtepunten in de omgeving. Neem dus vooral de tijd en vergeet zeker niet een camera mee te nemen om al het moois vast te kunnen leggen.

Het uitkijkpunt biedt zicht op Bacoli, het Lago Miseno en Capo Miseno en schittert iets verderop het eilandje Nisida, gelegen aan de voet van de Posillipo-heuvel. Daarachter verschijnt de karakteristieke Vesuvius in beeld en strekt het zicht zich uit tot over het gehele Sorrentijnse schiereiland. Rechts van het Sorrentijns schiereiland verschijnt het beroemde eiland Capri in beeld, terwijl wanneer je je hoofd nog verder naar rechts draait, je daar de eilanden Ischia en Procida in zee ziet schitteren.

Het is een uitkijkpunt waar je toch wel even stil van wordt en je met gemak uren kunt staren naar al het moois dat deze omgeving te bieden heeft. Dit is een van de plekken waar de betekenis van de woorden ‘Napels zien en dan sterven’ tot je door zullen dringen.

Adres: Via Panoramica, 90

#5 De Maradona-cultuur

Napels zien en niets meekrijgen van de Maradona-cultuur, is vrijwel onmogelijk maar kan ik enkel aanraden om dit op een bewuste manier te ervaren. De voetballer vormt een belangrijk onderdeel van de Napolitaanse cultuur en het is moeilijk om Napels en Maradona los van elkaar te zien. Toch is dit stukje Napels voor buitenstaanders vaak iets onbegrijpelijks en is het niet altijd even gemakkelijk om uit te leggen waar deze verafgoding vandaan komt. Wanneer je Napels echter beter wilt begrijpen én ervaren, is het aan te raden om je te verdiepen in dit stukje van de cultuur. Meer over de achterliggende motieven voor de verafgoding van deze voetballegende, kun je lezen in het artikel ‘Maradona: de God van Napels‘.

Naast souvenirwinkels die volhangen met producten met zijn beeltenis, zijn er meer plekken in Napels die je als Maradona-liefhebber gezien moet hebben. Deze plekken zijn ook zeer geschikt voor nieuwsgierige toeristen die dit stukje van de Napolitaanse cultuur willen ervaren. Hoewel je op diverse plekken terecht kunt om hier iets van mee te kunnen krijgen, is er een plek die ik absoluut kan aanraden. In de Quartieri Spagnoli, een gezellige en kleurrijke volksbuurt, is een enorme muurschildering te vinden van de Argentijn. Inmiddels is de parkeerplaats omgetoverd tot een waar museum, gewijd is aan deze voetbalgod, waar zelfs een altaar te vinden is die na zijn dood is ingewijd.

Adres: Via Emanuele de Deo, 62

#6 Gradini del Petraio

Napels écht zien, doe je door gewoon rond te dwalen en op die manier de karakteristieke Napolitaanse sfeer in je op te nemen. Waar het op veel plekken in de stad altijd druk en chaotisch is, zijn er diverse plekken waar de drukte plotseling ver weg lijkt te zijn. De route over de Gradini del Petraio is daar een voorbeeld van.

Deze trappen zijn te vinden in de hoger gelegen wijk Vomero waar je via vele treden naar de wijk Chiaia wordt geleid. Dit pad werd tussen de zestiende en de zeventiende eeuw gebouwd om de wijken Chiaia en Vomero met elkaar te verbinden. Tussen felgekleurde gebouwen in, banen de treden zich een weg naar beneden. Dit pad is een pareltje omdat je vanaf hier in alle rust kunt genieten van een prachtig uitzicht en de drukte van de stad zich ver onder je bevindt. Vanaf hier kun je het Sorrentijns schiereiland zien liggen en de contouren van het beroemde eiland Capri. Onderweg stuit je op prachtige taferelen en je wordt ondergedompeld in een puur stukje Napels. Op deze route lijkt het heel even alsof je de stad en haar ongekende schoonheid voor jezelf hebt.

Het zijn heel wat treden om af te dalen en je zult dit bij aankomst in Chiaia vast en zeker in de beentjes voelen. Het is echter zonder meer aan te raden om de treden in alle rust af te dalen en voor de volle honderd procent te genieten van hetgeen deze stad juist zo betoverend maakt.

Adres: Via Gradini del Petraio

#7 Chiostro maiolicato van Santa Chiara

Het sprookjesachtige chiostro maiolicato is een van de vier binnenplaatsen van het monastero Santa Chiara. Dit klooster bevindt zich achter de gelijknamige basiliek die te vinden is in het centrum van Napels.

Deze prachtige kloostertuin, met vrolijk gekleurde majolica tegels en fresco’s, is te danken aan de creatieve inspiratie van Domenico Vaccaro. Deze binnenplaats bleef tijdens een bombardement in de Tweede Wereldoorlog grotendeels gespaard en was er nauwelijks schade. Wel zijn er veel historische documenten met betrekking tot het bouwwerk verloren gegaan, waardoor er geen informatie is over de fresco’s die de muren sieren. De binnenplaats wordt doorkruist door twee lanen, omringd door vierenzestig majolica-zuilen met afbeeldingen van bloemen en fruit. De lanen die de tuin verdelen, worden omgeven door banken die eveneens zijn voorzien van majolica tegels. Landschappen, mythologische scènes en gebeurtenissen uit het dagelijks leven van Napels uit de zeventiende en achttiende eeuw zijn terug te vinden op de zitplaatsen in de kloostertuin. Een bijzondere plek in het drukke centrum van Napels die absoluut een bezoek waard is.

Adres: Piazza del Gesù Nuovo, 18

#8 Stazioni dell’Arte

Boven de grond is er veel te zien, maar ook ondergronds kijk je je ogen uit. Voor het project Le Stazioni dell’Arte zijn verschillende metrohaltes in de stad aangepakt en opgeknapt met behulp van kunst. Deze metrohaltes laten weer een van de vele andere gezichten van Napels zien, waarbij geschiedenis is vermengd met moderne kunst.

Zo is het plein bij metrohalte Materdei omgetoverd tot een voetgangersgebied en voorzien van reliëfs in keramiek, verschillende beelden en kunstwerken. Wanneer je meer kunst wilt bewonderen, neem dan een kijkje ondergronds bij de halte zelf.

Photo credit Leny Boerstra

Ook onderdeel van Le Stazioni dell’Arte is metrostation Toledo. Deze halte werd door de Daily Telegraph uitgeroepen tot het mooiste station van Europa en moet je dan ook met eigen ogen gezien hebben. Voor de halte van Toledo werd de Spaanse architect Óscar Tusquets ingeschakeld die er een uniek werk van heeft gemaakt. Er zijn verschillende mozaïeken te vinden met Napolitaanse taferelen en symbolen van de Napolitaanse republiek. Daarnaast zijn er ook veel verwijzingen naar Pompeii en de Vesuvius. Hoogtepunt is het enorme mozaïek met verwijzingen naar de zee, met zijn golven, kleuren en bewegingen.

De andere metrohaltes in Napels die onderdeel zijn van Le Stazioni dell’Arte zijn de volgende:

Lijn 1: Garibaldi, Università, Municipio, Dante, Museo, Salvator Rosa, Quattro Giornate, Vanvitelli en Rione Alto
Lijn 6: Mergellina, Lala, Augusto en Mostra

Koop dus een metrokaartje om deze bijzondere Napolitaanse metrohaltes te ontdekken en je te laten verrassen door de veelzijdigheid van deze stad.

#9 Caravaggio’s zeven werken van barmhartigheid

In de kerk van Pio Monte della Misericordia vind je een van Caravaggio’s meesterwerken die je bij een bezoek aan de stad absoluut niet over mag slaan. Op unieke wijze wist Caravaggio deze zeven werken van barmhartigheid op een altaarstuk weer te geven. Caravaggio’s zeven werken van barmhartigheid is vooral een uniek stuk omdat nooit eerder gewone mensen model hadden gestaan voor een werk dat als altaarstuk zou dienen. Meer over dit geweldige werk in Napels, is te vinden in het artikel van Ciao tutti.

Adres: Via dei Tribunali, 253

#10 Napulitanata

Wanneer je volledig ondergedompeld wilt worden in Napolitaanse sferen, woon dan een concert bij van Napulitanata. Tijdens een avond gevuld met traditionele muziek en zang, word je meegevoerd op een reis door de geschiedenis van Napolitaanse muziekklassiekers.

Met respect en kennis voor de geschiedenis en de cultuur, proberen de artiesten tijdens hun concerten deze waarde over te brengen op het publiek. Middels Napolitaanse klassiekers en interactieve stukken waarbij ook gedanst wordt, proberen zij op deze manier mensen van over de hele wereld hun verhaal te vertellen en kennis te laten maken met de rijke cultuur van deze bijzondere stad. Het bijwonen van een concert van Napulitanata is dan ook een bijzondere en ware Napolitaanse beleving die moeilijk in woorden valt te omschrijven. De klanken van de traditionele volksmuziek voeren je mee naar een bijzonder stukje Napels dat je echt zelf moet ervaren om het te begrijpen. Je leest meer over dit bijzondere project in het artikel ‘Een authentieke en pure ervaring met Napulitanata‘.

Adres: Piazza Museo, 11

Napels zien en dan…

Met deze tips op zak ben jij er klaar voor om Napels écht te zien en te beleven. Niet om dan vervolgens te sterven maar om met een tevreden en voldaan gevoel weer huiswaarts te keren, met het voornemen om snel weer terug te keren naar deze sfeervolle en unieke stad.

Digitale reisgids Napels

In de digitale reisgids Jouw Local in Napels ontdek je de stad als een echte insider. Met mijn persoonlijke tips, uitgestippelde wandelroutes en bijzondere verhalen leer je Napels écht kennen. Of je nu wilt genieten van een ontspannen stedentrip of een avontuurlijk weekend, deze gids biedt je alles wat je nodig hebt. Van heerlijke eettips tot unieke verhalen en praktische informatie, je zult Napels beleven als nooit tevoren.

Meer tips nodig voor jouw trip naar Napels? Zie onderstaande artikelen

• Hoe gevaarlijk is Napels?
• Waar slapen in Napels: de beste hotels, B&B’s en vakantiehuizen
• Pizza in Napels: 10 heerlijke adressen
• 8 hele goede redenen om Napels in 2020 te bezoeken
• 8 belangrijke personages van Napels
• Vesuvius: de fascinerende vulkaan bij Napels
• 10 healthy hotspots in Napels
• 9 supertips voor Napels met kids
• 7 tips voor een stedentrip Napels
• 9 must do’s in Napels
• 5 dingen die je moet proeven in Napels
• De 6 leukste wijken van Napels
• 5 musea in Napels die je niet mag missen
• Gratis bezienswaardigheden in Napels
• 3 dagen Napels: tips voor een lang weekend
• Het openbaar vervoer in Napels
• Uitgaan in Napels: 12 hippe hotspots
• Maradona: de God van Napels
• Leer het échte Napels kennen met een Nederlandstalige gids
• Een authentieke en pure ervaring met Napulitanata

In steeds meer steden worden muren van gebouwen versierd met een stukje street art. Van kleine werken tot immense muurschilderingen waar je niet omheen kunt, het is altijd weer een feest om een prachtig werk tegen te komen. Het zoeken en vinden van deze werken is al een bezigheid op zich en zorgt er bovendien voor dat je de omgeving met andere ogen bekijkt. Ook in de regio Campania ontbreekt het niet aan kunstwerken, van zowel onbekende kunstenaars als grote internationale artiesten. Een van deze internationaal bekende artiesten die op verschillende plekken in de regio een bijdrage heeft achtergelaten, is de Italiaanse Alice Pasquini.

Telefooncellen, elektriciteitshuisjes en brievenbussen als canvas

Alice Pasquini werd geboren in Rome (1980) en studeerde af aan de Accademia di Belle Arti di Roma. Tijdens haar studie kreeg zij meerdere malen te horen dat schilderen een kunstvorm was die langzaam dood zou bloeden. Door deze opmerking werd Alice getriggerd om daar iets mee te doen. In de buurt waar zij woonde, maakte zij dankbaar gebruikte van muren, telefooncellen, elektriciteitshuisjes en brievenbussen om haar inspiratie op te botvieren. Deze oppervlaktes gebruikte zij als haar canvas en werden voorzien van haar creaties. Al snel begon ze haar speelgebied uit te breiden naar andere wijken van de stad.

Na haar studie woonde zij in verschillende Europese steden en ontpopte zij zich naast straatartiest, ook tot schilder, illustrator en scenograaf. Haar artistieke inbreng bleef niet onopgemerkt en werd zij genoemd in onder andere de New York Times en The Wall Street Journal. Inmiddels is zij uitgegroeid tot een van de meest gevraagde artiesten ter wereld.

Van Rome tot de Kaapverdische eilanden

Van kleine stadjes in het zuiden van Italië tot grote wereldsteden, heeft Pasquini de hele wereld over gereisd om haar creaties leven te geven. In Amsterdam maar ook op de Kaapverdische eilanden, een eilandengroep voor de westkust van Afrika, zijn er verschillende werken van haar hand terug te vinden.

Ook haar geboortestad Rome kan rekenen op verschillende bijdragen, waar je meer over kunt lezen (en zien) in het artikel van Ciao tutti.

Echte vrouwen

Inmiddels is haar werk niet enkel op stadsmuren over de hele wereld te vinden, maar ook in musea en kunstgalerijen is haar kunst te bewonderen. Toch blijven de muren in de buitenlucht haar favoriete doeken om mee aan de slag te gaan, van kleine afbeeldingen tot gigantische schilderingen waarin haar unieke stijl duidelijk te herkennen is. Pasquini’s kunst draait voornamelijk om vrouwelijkheid en onafhankelijke vrouwen, maar spelen ook kinderen vaak een hoofdrol. Alice voelde de sterke behoefte om vrouwen als echte personen af te beelden, iets wat in haar ogen in met name de wereld van graffiti niet tot nauwelijks gebeurde.

Om haar personages tot leven te wekken, maakt zij gebruik van zachte kleuren en schetsende lijnen, iets waar haar werk direct aan te herkennen is. Met haar werk probeert ze korte maar intieme verhalen te vertellen, doordrenkt van emoties die niet in woorden te vertalen zijn. Zelf gebruikt ze de term ‘contextuele kunst’ om aan te geven dat een afbeelding juist betekenis krijgt dankzij de context (in dit geval de omgeving) waarin deze te vinden is.

Alice in Sapri

Alice heeft verschillende bezoeken gebracht aan de zuidelijke regio Campania om ook hier haar artistieke kunsten te vertonen. In 2013 voorzag zij tijdens het Oltre il Muro Festival de muren van de Mercato Comunale in Sapri van twee van haar scheppingen. Met dit werk heeft ze niet alleen de ingang tot de overdekte markt een stuk mooier gemaakt, maar ook de omgeving aardig op weten te fleuren.

Het daarop volgende jaar keerde zij terug naar Sapri om voor ditzelfde festival een nieuwe werk aan te brengen, ditmaal op een gebouw langs de boulevard.

Scalinata dei Mutilati in Salerno

Eveneens in 2014 reisde zij af naar de havenstad Salerno voor een initiatief van de Fondazione Alfonso Gatto, een stichting die delen van de stad opknapt door bijzondere street art aan te brengen. Onder de artistieke begeleiding van artiest GreenPino, beschilderde Alice de Scalinata dei Mutilati, een trappartij in het centrum van de stad. Alice toverde een prachtig eerbetoon aan de Salernitaanse dichter Alfonso Gatto op de muren van de trap, waarbij de vrouwelijke figuren uiteraard niet konden ontbreken.

Verborgen werken in Napels

Waar het in Sapri en Salerno gaat om werken van groot formaat, is het in Napels af en toe zoeken naar haar werken. Op verschillende plekken in de stad heeft zij kleine afbeeldingen achtergelaten waar je, voor je er erg in hebt, aan voorbij loopt. Onopvallend onder een bellenbord, verstopt op de binnenkant van twee luiken of misschien wel bedekt door een flyer van studenten van de universiteit, is het af en toe speuren naar Pasquini’s werken. Maar wanneer je plotseling de kenmerkend schetsende lijnen van haar werk herkent op een omgevallen elektriciteitshuisje, voelt het net alsof je een schat gevonden hebt.

Street Art Tour

Wanneer je de mooiste schilderingen in Napels graag wilt ontdekken, ga dan op stap met een Nederlandstalige local voor een Street Art Tour. Als geen ander weten zij de pareltjes te vinden en kunnen veel achtergrond informatie verschaffen over de werken en de kunstenaars. Uiteraard komen tijdens deze tour ook de Pasquini’s pareltjes aan bod maar ontbreken ook de werken van veel andere internationaal bekende artiesten niet. Je kunt de Street Art Tour boeken door het contactformulier in te vullen op deze pagina.

Op deze laatste dag van het jaar, vond ik een terugblik op 2020 wel op zijn plek. We kunnen stellen dat het voor iedereen een bijzonder jaar is geweest waar we met gemengde gevoelens op terugkijken. Dit jaar stond in het teken van het coronavirus dat de wereld over raasde, iedereen volledig in de ban hield en we enorm werden beperkt in onze vrijheid. Naast dit dieptepunt, waren er voor mij persoonlijk toch ook een hoop bijzondere hoogtepunten waar ik met een dankbaar gevoel aan terug kan denken. Graag blik ik daarom samen met jullie terug op 2020 en licht ik hierbij de meest opmerkelijke en indrukwekkendste momenten uit die ik niet snel zal vergeten.

Italië in lockdown

Op maandag 9 maart werd bekend dat Italië in een volledige lockdown ging. Het land ging op slot en was de dringende boodschap om vooral binnen te blijven. Enkel om gezondheidsredenen, werk of in geval van nood was het toegestaan om buiten te zijn, iets waar erg streng op werd gecontroleerd en je een hoge boete riskeerde wanneer je zonder bovengenoemde redenen toch buiten was. Aangezien ik op het moment van de lockdown bij Debbie in Casa Santangelo verbleef, begon ik vanaf de eerste dag met het delen van dagelijkse verslagen. Op deze manier hield ik mijn volgers op de hoogte van de huidige situatie, kregen zij een goede indruk van hoe streng deze lockdown daadwerkelijk was en was het voor mij een ideale manier om mijn ei kwijt te kunnen.

Hoewel ik dagelijks met een positieve instelling opstond, kon het zo nu en dan toch best pittig zijn. De onzekerheid van hoe lang deze situatie zou gaan duren en wat dit voor ons allemaal op de lange termijn zou betekenen, zorgde soms voor een dipje. Gelukkig was ik in goed gezelschap en hebben deze moeilijke momenten er ook voor gezorgd dat de vriendschap tussen mij en Debbie verder is gegroeid. Samen hebben we een bijzondere tijd meegemaakt die we ons leven niet meer zullen vergeten.

Ook het delen van mijn dagelijkse verslagen bleek een positief effect te hebben. Niet alleen diende het voor mij als een uitlaatklep en gaven de lieve en aanmoedigende berichten mij veel steun, ook steeg het aantal volgers op social media enorm. Steeds meer mensen waren nieuwsgierig naar de situatie in Italië en werden mijn, vaak persoonlijke, verhalen en kijk op de situatie erg gewaardeerd.

Mede door de grote hoeveelheid reacties die ik dagelijks ontving, werd ik aangemoedigd om vooral door te gaan met het publiceren van deze verslagen. Dit heeft ertoe geleid dat ik nu een heus dagboek heb waar ik doorheen kan bladeren en blijft het bijzonder om te zien hoe ik bepaalde momenten heb omschreven en beleefd.

Mocht je nieuwsgierig zijn wat ik in de vijfenvijftig dagen van de volledige lockdown allemaal te melden had, kun je dit nalezen in het artikel Italië in lockdown.

Het digitale kookboek Campania op je bord

De verplichte huisarrest maakte bijzonder creatief en probeerde ik de tijd in huis zo goed mogelijk te benutten. Een van deze creatieve uitspattingen werd uiteindelijk het digitale kookboek Campania op je bord, dat op 7 april van dit jaar verscheen en ik samen met chef Michelle Bogers van Taste Guide Naples schreef. 

Voor het kookboek verzamelden we drieëndertig recepten uit de regio Campania om onze volgers op die manier kennis te kunnen laten maken met de smaken van deze prachtige regio.

Vanaf afstand, zij in Napels en ik in Salerno, werkten wij dagelijks samen om dit kookboek tot stand te brengen. Deze mooie en spontane samenwerking in deze vreemde periode was voor mij al een cadeautje, maar het eindresultaat was toch wel de kers op de taart! Het was voor mij wederom het bewijs wat je samen voor elkaar kunt krijgen en hoe je een ander, ondanks de afstand, kunt motiveren en inspireren. De lancering van dit kookboek behoort dan ook zeker tot een van de hoogtepunten die dit jaar mij heeft gebracht.

Mijn Napels van Saskia Balmaekers

Reikhalzend keek ik uit naar de publicatie van Mijn Napels, het nieuwste boek van Saskia Balmaekers dat begin april verscheen. Eind 2019 werd ik door Saskia bij de maak van dit boek betrokken en kreeg ik de taak om al haar geschreven teksten door te nemen. Een taak die ik met plezier op mij nam en op deze manier bovendien al een indruk van de inhoud van het boek kon krijgen. Niet alleen op deze manier heb ik een bijdrage mogen leveren aan Mijn Napels, ook ben ik zelf met mijn verhaal in het boek terug te vinden. Het is een enorme eer om op de pagina’s van deze publicatie te mogen schitteren en was het fantastisch om het boek uiteindelijk zelf in handen te mogen houden. Hoewel we ons de lancering van Mijn Napels iets anders hadden voorgesteld, was het toch een bijzonder en vreugdevol moment dat ik niet snel zal vergeten.

Voor het eerst weer voet op de lungomare 

Wanneer ik denk aan het moment dat ik na vijftig dagen weer voet zette op de boulevard in Salerno, weet ik nog precies hoeveel emoties dit bij mij teweeg bracht. Om half zeven ’s morgens ging ik de deur uit, voorzien van een mondkapje en de nodige papieren. Ik vond het spannend om weer zomaar de deur uit te gaan en een van mijn favoriete plekken in de stad op te zoeken.

Aangekomen op de boulevard, moest ik mijn best doen om de tranen tegen te houden, wat uiteindelijk niet lukte. Maar het waren tranen van puur geluk en het besef hoe weinig een mens eigenlijk nodig heeft om dit te kunnen ervaren. Ik herinner mij nog goed hoe intens de kleuren die dag waren. Het gras leek fel groen te zijn, de pastelkleurige gebouwen oogden warmer dan vijftig dagen eerder, de flanken van het Lattari gebergte waren voorzien van een prachtige groene gloed en leek de zee wel blauwer dan ooit. En dan die heerlijke voorjaarsgeuren. Bomen waar ik de naam niet van weet maar volop in bloei stonden en zo’n heerlijke geur verspreidden, de zilte zeelucht, het pas gemaaide gras.

Deze eenvoudige wandeling over de boulevard, kan niet ontbreken op het lijstje met hoogtepunten van dit afgelopen jaar.

Amalfikust na de quarantaine

Wie mij volgt, moet inmiddels wel weten hoe ontzettend dol ik op de betoverende Amalfikust ben. Het was dan ook een bijzonder (en wederom emotioneel) moment toen ik eindelijk weer met eigen ogen haar schoonheid mocht aanschouwen. Op 19 mei nam ik vroeg in de ochtend de bus om rond acht uur in een volledig verlaten Positano rond te wandelen. Je kunt stellen dat dit een redelijk unieke ervaring was, vooral voor die periode van het jaar. Ik dwaalde door de steegjes, bracht wat tijd door op het strand en nam vervolgens de bus naar andere plaatsen aan de kust. Het was een bijzondere en intensieve dag en maakt de herinnering aan deze voorjaarsdag mij nog steeds heel erg gelukkig. 

De City Walk Salerno voor Ciao tutti

Het verschijnen van de door mij geschreven City Walk Salerno voor Ciao tutti, was voor mij wederom reden voor een klein feestje. Ik ben bijzonder dankbaar voor de mooie samenwerking met dé nummer 1 website op het gebied van Italië in Nederland en België en dan ook erg trots dat ik deze uitgave aan mijn portfolio toe mag voegen. Samen hebben we er echt iets moois van gemaakt en ben ik nog steeds erg gelukkig met het prachtige eindresultaat.

De verlaten tuinen van Villa Cimbrone & in de krant

Donderdag 28 mei is een dag die ik niet snel zal vergeten. Ook op die dag was ik vroeg uit de veren om richting de Amalfikust te trekken, ditmaal voor een bezoek aan het sprookjesachtige Ravello. Het moment dat ik moederziel alleen door de verlaten tuinen van Villa Cimbrone wandelde, heeft diepe indruk op mij gemaakt. Het idee dat je al deze schoonheid voor jezelf hebt en daar in alle rust van mag genieten, blijft ontzettend bijzonder en vrij uniek. Ruim drie uur lang dwaalde ik hier rond en was het een genot om alleen op het Terrazza dell’Infinito te staan en het waanzinnige uitzicht in mij op te kunnen nemen. 

Hoewel deze dag al perfect was, ontving ik onderweg naar Salerno een bericht waardoor deze dag uiteindelijk meer dan perfect werd. Een paar dagen eerder had ik namelijk een kort gesprek gehad met een journaliste die interesse had in mijn verhaal en werk. Aangezien ik verder niets meer van haar had vernomen, had ik de indruk dat ze wellicht niets met het verhaal zou doen. Toen zij mij die dag een bericht stuurde met de vraag of ik de krant al had gezien, wist ik niet hoe snel ik een winkel moest vinden om de bewuste krant te kunnen kopen.

Het artikel raakte mij omdat Veronica (de journaliste) niet alleen verwees naar Tramonti en dat mijn liefde daar is ontstaan, maar ook op het feit hoe ik continu bezig ben met het maken van nieuwe connecties en samenwerkingen. Ze heeft er een schitterend stuk van gemaakt, waar ik dan ook bijzonder trots op ben. In combinatie met het speciale bezoek aan Ravello, kan 28 mei niet ontbreken in deze terugblik.

Goddelijke wandeling

Tijdens de lockdown mijmerde ik geregeld over de mooie wandelingen die je langs de Amalfikust kunt maken en hoe ik stond te trappelen om mijn wandelschoenen weer aan te kunnen trekken. Toen ik op 3 juni na lange tijd weer de goddelijke route van il Sentiero degli Dei mocht bewandelen, gierde de vreugde dan ook door mijn lichaam. Deze wandeling behoort tot mijn favoriete routes in het gebied en was ik dolgelukkig dat ik, wederom helemaal alleen, in stilte de pracht van de omgeving weer in mij op kon nemen.

Op stap met Nederlandse locals in Napels

Het weerzien met mijn Nederlandse vriendinnen in Napels, was een vreugdevol moment waar wij allen zo naar hadden verlangd. Gedurende de lockdown spraken wij elkaar dagelijks en hebben wij elkaar door de moeilijke moment heen geholpen. Het was niet alleen heerlijk om na lange tijd de sfeer van deze unieke en bijzonder stad weer te mogen ervaren maar was het vooral elkaars gezelschap die deze dag tot een groot feest hebben gemaakt. Het was een dag vol verrassingen, bijzondere ontmoetingen, lekkere hapjes, goede koffie en werd er werd er uiteraard heel wat gelachen. Deze prachtige dag werd afgesloten met een prosecco terwijl op de achtergrond hét symbool van Napels schitterde: de machtige Vesuvius.

De vele mooie ontmoetingen en boekingen

Aan het begin van de zomer begon het toerisme weer voorzichtig op gang te komen en werd ik steeds vaker benaderd door mensen die van plan waren richting Campania te komen. Met plezier heb ik deze mensen dan ook op weg geholpen en ervoor gezorgd dat zij een schitterende herinnering aan hun verblijf in Campania mee naar huis konden nemen.

Hoewel ik niet altijd beschikbaar was om de tours zelf te kunnen doen, heb ik toch een flink aantal keren zelf wat mensen mee op stap mogen nemen om hen kennis te laten maken met de schatten van onder andere Salerno en Napels. Het stemde mij vrolijk dat steeds meer toeristen de weg naar Salerno en omgeving wisten te vinden, maar was ik bovendien vereerd dat men samen met mij de geheimen van deze stad wilde ontdekken. Aangezien ik niet iemand ben die op de tijd let en op mijn gemak de mooie plekken van de stad laat zien, liep het af en toe wat uit. Voor mijn echter geen enkel probleem omdat ik dit met enorm veel liefde en plezier heb gedaan. Ik ben ontzettend dankbaar voor alle personen die ik mee heb mogen nemen, een kijkje heb kunnen geven in het dagelijks leven van deze prachtige havenstad en kennis heb kunnen laten maken met traditionele lekkernijen.

Daarnaast ben ik ontzettend blij met een ieder die via mij een unieke ervaring heeft geboekt. De last minute boekingen stroomden binnen, waar ik erg vrolijk van werd, en was ik dagelijks bezig om het allemaal zo goed mogelijk te regelen. Wijnproeverijen, fietstours, tours met local door Napels, Vespa tours, Street Art Tours, Food tours en uiteraard de Lemon Tour werden dit jaar volop geboekt. Met een grote glimlach denk ik terug aan deze drukke en productieve periode.

Mijn bezoek aan de citroenboomgaarden

De kennismaking met de familie Aceto en het bezoek aan hun citroenboomgaarden, behoort absoluut tot een van de memorabele momenten die dit jaar mij heeft gebracht. Het bezoek maakte op mijn zo’n diepe indruk, dat ik bij thuiskomst direct achter de laptop kroop om de emoties die ik voelde onder woorden te kunnen brengen. Dit stuk werd uiteindelijk gepubliceerd door Ciao tutti en wist hiermee zelfs een plekje in de top 20 van meest gelezen artikelen van 2020 te veroveren! Heb je dit artikel nog niet gelezen, dan raad ik je zeker aan om dit alsnog te doen en je even onder te dompelen in de sferen van een puur stukje Amalfikust.

Thuis in Tramonti

Ruim twee weken bracht ik in het schitterende Tramonti door, voor mij misschien wel de belangrijkste plek aan de Amalfikust. Tramonti voelt voor mij aan als thuis en heb ik dan ook intens genoten van de tijd die ik hier dit jaar door heb mogen brengen. Ik heb hier heerlijke wandelingen gemaakt, nieuwe plekjes ontdekt, uitgebreid Ferragosto gevierd met de hele familie en nieuwe contacten opgedaan. Mijn verblijf in Tramonti en de tijd met mijn familie daar, staat dan ook zonder twijfel op het lijstje met hoogtepunten die dit bijzondere jaar rijk was.

Het bezoek van Saskia Balmaekers

Waar het feestje in april niet door kon gaan, werd dat in september flink gevierd. Saskia bracht een bezoek aan de regio Campania om alsnog de publicatie van haar nieuwste boek te vieren en was ik uiteraard van de partij. Hoewel wij elkaar al een aantal jaar kenden, was het de eerste keer dat wij in het echt zouden ontmoeten. Het was duidelijk dat er direct een klik was en was het bijzonder om zo veel tijd met haar door te mogen brengen om samen de kleuren, geuren en smaken van het gebied te ervaren. Het was enorm gezellig maar ook leerzaam en inspirerend. Zo vond ik het fascinerend om op te merken hoe Saskia de omgeving als het ware scant en de details in haar hoofd registreert. Ook werd er uitgebreid gesproken over nieuwe plannen en projecten die hebben gezorgd voor een flinke dosis enthousiasme en motivatie.

Dit bijzondere bezoek zal mij nog lang bijblijven en denk ik dan ook geregeld met een glimlach aan terug.

Najaar aan de Amalfikust

Het najaar was zoals altijd gevuld met schitterende dagen en had ik voortdurend de behoefte om buiten te zijn. Met de Amalfikust op een steenworp afstand, zat ik een paar keer per week dan ook in de bus om hier even buiten te spelen. Een verfrissende duik in het helderblauwe water, het maken van een stevige wandeling, het controleren van adressen of het uitproberen van een lekkernij op een specifieke plek, waren voor mij redenen om weer een buskaartje te kopen en de hele dag aan de kust door te brengen.

De herinneringen zijn er inmiddels te veel om op te noemen maar heb ik onwijs genoten van de lange en intensieve dagen waarop ik vele kilometers heb afgelegd, honderden traptreden heb beklommen, tientallen kopjes koffie heb gedronken, wijntjes achterover heb getikt en elke keer weer een nieuw en authentiek stukje Amalfikust heb mogen ontdekken.

Het ontstaan van de Online Kookworkshop Napels

In het najaar liep het aantal besmettingen helaas weer op en leidde dit uiteindelijk tot een tweede lockdown. Deze keer voelde het echter anders aan omdat we min of meer wisten wat ons te wachten stond. Ook ditmaal ging ik niet bij de pakken neer zitten en riep ik samen met Michelle de Online Kookworkshop Napels in het leven. Toen het nog was toegestaan om tussen de provincies te reizen, hadden we een aantal meetings om dit idee uit te werken en besloten we het gewoon te gaan proberen. Niet alleen ben ik ontzettend blij dat wij deze beslissing hebben genomen, het geeft mij bovendien erg veel plezier om bezig te zijn met de organisatie van deze lessen en alles wat daarbij komt kijken. Voor mij is deze geweldige kookworkshop wederom het bewijs dat wanneer je de handen ineen slaat, tot fantastische ideeën kunt komen.

We zijn nu twee maanden verder, hebben al ruim honderd deelnemers mogen verwelkomen in de digitale keuken en gaan we ook in 2021 hier vrolijk mee door! 

Buitengewoon ongewoon jaar

Voor deze terugblik op 2020 heb ik slechts vijftien hoogtepunten gekozen die voor mij weergeven hoe bijzonder dit jaar is geweest. De speciale momenten, unieke ontmoetingen en de blijvende herinneringen zijn er echter veel meer. Dit was een jaar waar ik persoonlijk een enorme groei heb gemaakt, mezelf nóg beter heb leren kennen, een jaar waarin ik vaker dankbaarheid heb gevoeld dan dat ik mij terneergeslagen voelde en een jaar waarin ik nieuwe vriendschappen voor het leven heb gesloten. 2020 was een buitengewoon ongewoon jaar maar toch zo onwijs bijzonder. Op naar een nieuw jaar gevuld met nog veel meer speciale momenten!