Armoede is de grondlegger van veel traditionele gerechten uit de Napolitaanse keuken geweest. De armoede maakte de Napolitanen noodgedwongen creatief en er werd flink geëxperimenteerd en gecombineerd met de ingrediënten die er voor handen waren. Het gevolg was dat er uiteindelijk de heerlijkste gerechten ontstonden waar in de basis maar weinig en goedkope ingrediënten voor nodig waren en die tegenwoordig nog steeds op in Napelsen omgeving op de menukaart terug te vinden zijn.
Een voorbeeld van zo’n gerecht is pasta e patate, pasta met aardappelen. Aardappelen waren goedkoop en bleken in combinatie met pasta de maag goed en voor lange tijd te vullen. Oorspronkelijk werd de pasta e patate bereid met pasta mista, een mix van verschillende soorten pasta. Je kent het wel: open zakjes pasta waar nog een restje inzit maar te weinig voor het aantal personen waar je voor moet koken. Aangezien in de Napolitaanse keuken niet een voedselverspilling wordt gedaan, werden alle verschillende soorten pasta bij elkaar gegooid om er een gerecht van te kunnen maken. Tegenwoordig is dit niet meer nodig en kun je in de supermarkt een pak pasta mista kopen.
Het bereiden van deze pasta is nog een hele kunst. Het is namelijk belangrijk dat de pasta niet te waterig is maar juist een stevig geheel wordt. Tegenwoordig wordt er vaak ook nog eens provola-kaas aan toegevoegd om het gerecht nog net even iets smakelijker te maken. Michelle van Taste Guide Naples legt stap voor stap uit hoe je dit eenvoudige maar zeer smakelijke gerecht bereidt.
Boodschappenlijst voor 3-4 personen
1⁄2ui
1⁄2 wortel
1⁄2 stengel bleekselderij
Olijfolie
5 rijpe kerstomaatjes
500 gram aardappelen
200 gram korte pasta (elk type kleine pasta, gemengd kan ook)
100 gram Provola
Bereidingswijze
Hak de ui, wortel en selderij fijn. Verhit wat olijfolie in een pan en bak de groenten tot ze zacht zijn. Snijd de tomaten in kleine stukken en doe deze in de pan. Schil en snijd de aardappelen, waarbij je de helft in kleine stukjes snijdt en de andere helft in middelgrote stukken. Doe alle stukjes in de pan, voeg royaal peper en zout toe en giet er 800 ml water bij. Breng dit aan de kook en laat dit sudderen tot de kleinere stukjes aardappel gemakkelijk met de achterkant van een lepel kunnen worden geplet. Voeg op dit moment de pasta toe en roer regelmatig om ervoor te zorgen dat de pasta gelijkmatig kookt.
Terwijl de pasta kookt, moeten de kleinere stukjes aardappel uit elkaar vallen en een romige saus vormen, terwijl de grotere stukken het gerecht voorzien van textuur. Zet het vuur uit net voordat de pasta al dente is. Door de warmte in de pan, gaat het kookproces namelijk nog even door. Snijd de provola in stukjes en roer deze door de pasta tot het gesmolten is.
Buon appetito!
Koken bij Michelle thuis in Napels
Koken met een local in het centrum van Napels is een unieke ervaring! Deze Kookworkshop is ideaal wanneer je van koken houdt én nieuwsgierig bent naar het echte leven in Napels. De Nederlandse local Michelle heeft veel ervaring op het gebied van koken en heet je van harte welkom in haar gezellige huis in Napels. Ze deelt met jou haar kennis over de geschiedenis van pasta en wanneer je welke dient te gebruiken. Daarnaast kan zij jou een goed en eerlijk beeld geven van het leven in deze drukke wereldstad.
Wanneer je een reisje naar Napelshebt gepland, verwacht je mooie dagen met een strak blauwe lucht en een zonnetje dat heerlijk schijnt. Ook in Napels kan er echter zo nu en dan de nodige regen vallen en zijn er dagen dat de zon zich helemaal niet laat zien. In het voor- en najaar is het weer wat wisselvallig en kan het zomaar zijn dat je tijdens een bezoek aan Napels in een regenbui terechtkomt. Hoewel je tijdens een stedentrip naar het zuiden graag van de aangename temperaturen geniet, hoeft door een regenachtige dag in Napels je reis niet direct in het water te vallen.
Deze veelzijdige en boeiende stad biedt namelijk meer dan genoeg opties om invulling te geven aan een dag waarop de regen soms met bakken uit de hemel lijkt te komen. Hieronder tip ik de leukste dingen om te doen op een regenachtige dag in Napels.
Bezoek
een museum
Napels is als een openlucht museum waar de schatten en geschiedenis voor het oprapen liggen. Wanneer het door de regenbuien niet prettig is om door de natte straten rond te dwalen, heeft de stad ook nog eens een lange lijst met interessante musea zodat je op een droge plek in de geschiedenis van Napels kunt duiken en je ogen uitkijkt. Zoals aangegeven, de lijst met boeiende musea is lang maar ik licht er hier twee uit waar het op een regenachtige dag heerlijk schuilen is.
Museo Archeologico Nazionale
Het belangrijkste museum van de stad is het Museo Archeologico Nazionale, het Nationaal Archeologisch Museum, waar je heel wat uurtjes door kunt brengen. Het museum beschikt over unieke collecties waarmee de geschiedenis van de regio Campania in beeld worden gebracht.
Archeologisch museum
De tentoongestelde vondsten uit Pompei en Herculaneum vormen voor veel toeristen de voornaamste reden om dit museum te bezoeken. Wanneer je tijdens je stedentrip Napels ook van plan bent om een van deze steden te bezoeken, vormt deze collectie dan ook een goede aanvulling op een bezoek aan Pompei of Herculaneum. Aan de hand van de vondsten kun je een goed beeld vormen van deze steden en hoe het dagelijks leven er ongeveer uit heeft gezien. Fresco’s, dagelijkse gebruiksvoorwerpen uit verschillende huizen en bronzen beelden helpen je om hier een voorstelling van te kunnen maken.
Gallerie d’Italia Napoli
Een van de meest recente aanwinsten van de stad waar je tijdens een regenbui prima kunt schuilen, is de Gallerie d’ItaliaNapoli. Dit museum is gevestigd in het oude bankgebouw van de Banco di Napoli aan de Via Toledo en opende op 21 mei 2022 zijn deuren. Het voormalige bankgebouw werd door de gerenommeerde architect Michele De Lucchi in een nieuw jasje gestoken om zo het nieuwe onderkomen te vormen van een reeks kostbare kunstwerken.
Verdeeld over verschillende verdiepingen zijn er zowel tijdelijke als permanente tentoonstellingen te bewonderen met werken die tot het artistiek-historisch erfgoed van de Intesa Sanpaolo behoren. Absoluut hoogtepunt uit de collectie is Caravaggio’s meesterwerk Het martelaarschap van de heilige Ursula. Naast de vele werken uit de Napolitaanse kunst van de zeventiende tot de twintigste eeuw, is er ook een collectie aardewerken uit Magna Graecia te bewonderen en er is een selectie van werken uit de twintigste-eeuwse kunstcollectie van de Intesa Sanpaolo te aanschouwen. Met een bezoek aan de Gallerie d’Italia Napoli maak je een kleine reis door de tijd en ben je de regen al snel vergeten.
Onder het bruisende en chaotische centrum van Napels gaat er een compleet andere wereld schuil. Ondergrond Napels is een mysterieuze wereld die de geheimen van het rijke verleden prijsgeeft en waar je op regenachtige dagen ongestoord en droog rond kunt dwalen. Het is een heel netwerk aan straatjes, grotten, catacomben en tunnels die ooit door de Grieken en later de Romeinen zijn aangelegd. De bodem onder de stad bestaat uit tufsteen, vulkanisch materiaal, dat eenvoudig te bewerken is. De Grieken maakten hier gebruik van om de stad op die manier uit te breiden. In de loop der eeuwen zijn de verschillende ruimtes gaan dienen als waterwegen, schuilplaatsen, offerplekken en catacomben. Een bezoek aan dit gedeelte van de stad betekent een reis door de tijd waarbij je tot maar liefst veertig meter onder de grond afzakt.
Er zijn verschillende locaties waar je een kijkje kunt nemen in deze bijzondere wereld. In dit artikel vind je vijf plekken uitgelicht waar je de geschiedenis van Napels met eigen ogen kunt bekijken.
Metrostations
In de vorige tip heb ik het over Napels onder de grond, ook voor deze schuilen-tegen-de-regen-suggestie verwijs ik je naar plekken onder het wegdek. Voor het project Le Stazioni dell’Arte zijn er namelijk verschillende metrohaltes in de stad opgeknapt met behulp van kunst en kijk je hier je ogen uit. Deze metrohaltes laten weer een van de vele andere gezichten van Napels zien, waarbij geschiedenis is vermengd met moderne kunst. Voor het ontwerp van de diverse metrohaltes werd gebruik gemaakt van de diensten van internationaal bekende architecten en ontwerpers waaronder Alessandro Mendini, Àlvaro Siza en Dominique Perrault.
Metrostation Duomo – Foto Leny Boerstra
De bekendste halte is ongetwijfeld stazione Toledo, die door de Daily Telegraph werd uitgeroepen tot het mooiste station van Europa. Voor het ontwerp van de halte werd de Spaanse architect Óscar Tusquets ingeschakeld en wist er een adembenemend werk van te maken. Er zijn verschillende mozaïeken te vinden met Napolitaanse taferelen en symbolen van de Napolitaanse republiek en vormt het hoogtepunt het enorme mozaïek met verwijzingen naar de zee, haar golven, kleuren en bewegingen.
Metrostation Toledo
Er worden speciale metro-tours verkocht, maar je kunt natuurlijk ook zelf een dagkaart kopen om deze bijzondere Napolitaanse metrohaltes te ontdekken. Op de website van ANM kun je zien welke haltes onder dit kunstproject vallen.
Doe een
kookworkshop
Meer leren over de gerechten uit de Napolitaanse keuken is een perfecte activiteit wanneer het weer wat tegenzit. In de keuken van een local in hartje Napels steek je de handen uit de mouwen om zelf verse pasta te maken om deze vervolgens gezamenlijk op te peuzelen. Het is niet alleen een zeer gezellig tijdverdrijf, je krijgt bovendien de kans om alle nodige vragen te stellen voor de beste tips die je kunt gebruiken wanneer het weer droog is.
Ook leren om een échte Napolitaanse pizza te maken is een prima invulling voor een regenachtige middag. Napels is de bakermat van de pizza margherita, waar je tijdens de Pizza les alle geheimen van leert kennen. Je belegt je eigen pizza en schuift deze in de houtoven om na een paar minuten te smullen van je eigen gebakken creatie.
Duik de kerken in
Napels werd in de achttiende eeuw de stad van de vijfhonderd koepels genoemd en dat was niet zomaar. Om de paar meter bevindt zich wel een kerk(je) waar altijd wel bijzondere details te aanschouwen zijn. Kerkhoppen is dus een ideale activiteit wanneer het zonnetje zich niet wil laten zien maar je je tijd in de stad wel goed wilt besteden.
De Chiesa del Gesù Nuovo, de Santa Chiara en de Duomo vormen de belangrijkste en bekendste kerken van de stad, maar daarnaast zijn er nog honderden kleinere religieuze bouwwerken te vinden die onderdeel vormen van het stadsbeeld. In het hart van het historisch centrum vind je bijvoorbeeld de Chiesa di Santa Luciella ai Librai, vooral bekend om de schedel met oren. Een ander juweeltje dat een bezoek waard is en op slechts een paar minuten wandelen van de hoofdstraat Via Toledo ligt, is de kerk van Sant’Anna dei Lombardi. Deze kerk is versierd met renaissance kunst uit Toscane en is mag de sacrestia del Vasari niet worden overgeslagen. Kunstenaar Giorgio Vasari voorzag de ruimte in 1544 van prachtige fresco’s die je volledig in Toscaanse sferen brengen.
Ben je op zoek naar meer tips voor jouw stedentrip Napels? In de digitale reisgids Napels, Salerno & de Amalfikust heb ik de mooiste tips en adressen verzameld om jouw bezoek aan deze stad compleet te maken. Daarnaast heb ik verschillende routes door de stad uitgestippeld zodat je niks hoeft te missen!
Meer tips nodig voor jouw trip naar Napels? Zie onderstaande artikelen.
Ischia ligt op slechts een uur varen van Napels. Dit is op zich al een goede reden om hier een kijkje te nemen wanneer dit groene stukje Campania jouw nieuwsgierigheid heeft gewekt. Naast de bereikbaarheid zijn er nog een flink aantal andere reden om op de boot richting l’isola verde, het groene eiland, te stappen. Ischia is een eiland dat raakt, fascineert en waar je volledig verslingerd aan zult raken. Het eiland heeft alles in huis om bezoekers om haar vinger te kunnen winden, zonder moeite weet zij mensen met haar charme in te pakken.
Misschien weet je het nog niet, maar Ischia is een plek die je gewoon wílt bezoeken. Wanneer je nog niet helemaal overtuigd bent of net dat laatste zetje in de juiste richting (van Ischia) nodig hebt, leg ik jou haarfijn uit waarom jij Ischia absoluut wilt bezoeken.
Proeven van eilandspecialiteiten
Op Ischia proef je van de zaligste lokale lekkernijen die alleen op dit kleine oppervlakte op unieke en sensationele wijze worden bereid. Net als op het vasteland smul je op Ischia van de heerlijkste pasta’s en pizza’s, maar het eiland kent een aantal gastronomische traktaties die onlosmakelijke met Ischia zijn verbonden. Om het eiland beter te leren kennen, mogen deze specialiteiten niet ontbreken. Zo bereiden ze hier een sublieme coniglio all’ischitana, serveren ze overal op het eiland de zingara ischitana wat een absolute klassiekers is, er zijn lokale likeuren en de vulkanische grond zorgt voor een aantal smakelijke wijnen. In dit artikellees je meer over de heerlijkste eilandspecialiteiten van Ischia die je zeker geproefd moet hebben!
Baden
in thermaal water
Wil je jezelf eens flink verwennen met een dagje spa, dan bestaat er geen betere plek dan Ischia. Door de vulkanische activiteit is het eiland gevuld met natuurlijke warmwaterbronnen waar je heerlijk in kunt baden en bovendien profiteert van de heilzame werking van het water. Op het eiland zijn verschillende thermale parken te vinden waar je je volledig in de watten kunt laten leggen. Van de bekendste Giardini Poseidon die maar liefst twintig baden heeft en een stuk privé strand, tot de iets minder luxe maar historische Terme di Cava Scura (Romeinse thermen die zijn uitgehouwen in de rotsen), Ischia biedt tal van mogelijkheden wanneer je op zoek bent naar een plekje om je onder te dompelen in het water dat je gezondheid bevordert.
Terme di Cava Scura
Hier hoeft overigens niet altijd een prijskaartje aan te hangen. Niet rondom elke warmwaterbron is een spa gebouwd waardoor er ook voldoende plekken te vinden zijn waar je gratis en voor niks een warm bad kunt nemen. Eén van de bekendste plekken waar dit kan is de Baia di Sorgeto, dat ligt ingeklemd tussen Punta Chiarito en Monte di Panza. Je daalt af over ongeveer tweehonderd traptreden om de warmwaterbronnen te bereiken, die zijn verdeeld over verschillende natuurlijke bassins.
Baia di Sorgeto
Vergaande geschiedenis
Ischia is een plek met een verhaal. Het eiland heeft een vergaande geschiedenis, wat deze plek niet alleen mooi maakt om naar te kijken maar ook nog eens enorm interessant om te ontdekken. De geschiedenis ligt hier voor het oprapen en zijn er zelfs onder zeeniveau sporen van het rijke verleden boven water gekomen.
In de achtste eeuw voor Christus meerden zeevaarders uit Euboea hier aan om de eerste kolonie van Magna Grecia te stichten, Pithekoussai (ook wel geschreven als Pithecusa of Pithecusae). De naam zou zijn afgeleid van het Griekse Pithoi, de grote kleivaten die door de eerste Griekse inwoners werden geproduceerd. Met deze benaming werd er naar het eiland verwezen als ‘het eiland van de pottenbakkers’.
Met de komst van de Romeinen werd het eiland Aenaria genoemd, het eerste bewijs voor de huidige benaming dateert uit 812. In dat jaar schreef paus Leo III een brief aan Karel de Grote waarin hij naar het eiland verwees als Iscla maior, wat jaren later werd omgevormd tot Ischia.
De herinneringen aan deze verschillende periodes zijn op diverse plekken terug te vinden. Een rondje door het Museo Archeologico di Pithecusae in Lacco Ameno is een must en geeft je inzicht in de belangrijke rol die dit kleine stukje Campania in de geschiedenis heeft gespeeld.
Prachtige
stranden
Het zal je niet verbazen dat Ischia over een aantal prachtige stranden beschikt. Omgeven door zee kun je op veel plekken terecht om tijdens de warme zomermaanden verkoeling te zoeken in het kraakheldere water. Een van de bekendste en populairste stranden die Ischia kent, is het spiaggia dei Maronti. Zowel onder toeristen als eilandbewoners is het een geliefde bestemming om wat uurtjes aan zee door te brengen. De groene heuvels, betoverende inhammen en de oneindigheid van de zee geven dit stukje Ischia een ongekende schoonheid. In het hoogseizoen is het strand gevuld met strandtenten waar je een bedje en parasol kunt huren maar ook aan kunt schuiven voor een maaltijd of een verfrissend drankje.
Op het spiaggia di Cartaromana is het ook erg goed toeven, vanwaar je een prachtig zicht hebt op het Castello Aragonese en het eilandje Vivara. Je moet wel eerst ruim tweehonderd treden afdalen om uiteindelijk met je voeten in het zand te staan, maar het is zonder meer de inspanning waard. Gezien de ietwat lastige bereikbaarheid wordt het spiaggia di Cartaromana namelijk doorgaans minder druk bezocht dan andere stranden op het eiland. Wie een wandeling niet ziet zitten, kan vanuit Ischia Ponte de watertaxi naar dit kleine paradijsje nemen.
Een van de meest verborgen strandjes, is het spiaggia degli inglesi dat zich in de wijk achter Ischia Porto bevindt. In het vrijwel onbekende Sant’Alessandro dwaal je door steegjes die zijn versierd met charmante details en leidt een stenen trap je naar dit piepkleine strandje dat enkel te voet te bereiken is.
Wandelparadijs
Ischia is een waar wandelparadijs en kun je hier als liefhebber heel wat kilometers maken. Tussen het groen zijn er tal van paden te vinden waarover je de pracht van het eiland al wandelend kunt ontdekken. De routes lopen dwars door de magische natuur die het eiland zo bijzonder maakt. Een wandeling vormt de perfecte manier om je weer op een heel ander vlak volledig onder te dompelen in de sferen van dit fantastische eiland en je nóg verliefder te laten worden op deze groene parel in de Golf van Napels.
Een kloof gevuld met kegelvormige toppen van wit tufsteen, een betoverende baai met smaragdgroen water die wordt omgeven door de kleurrijke natuur en de top van Monte Epomeo zijn slechts een paar voorbeelden die reden genoeg zijn om de wandelschoenen uit het stof te halen en het eiland rond te stappen.
Fraaie zonsondergangen
Ischia kent enorm veel plekken waar je kunt genieten van een spectaculaire zonsondergang. Een van de mooiste plekjes om tegen het einde van dag neer te strijken, vind ik persoonlijk het stuk tussen Forio en het strand van San Francesco, of het nu zomer is of winter. Een ander plekje dat tot mijn favorieten behoort is het spiaggia Cava dell’Isola. Daal tegen zonsondergang af om de zon in zee te zien verdwijnen en te genieten van een gratis kleurenspektakel dat je door Moeder natuur wordt aangeboden. Het hele jaar door is Cava dell’Isola een fantastisch plekje om met de zon in je gezicht en het geluid van de zee een extra geluksmomentje mee te pakken.
Spiaggia Cava dell’Isola
Prachtige
botanische tuinen
Ischia is een groen paradijs, bezaaid met sprookjesachtige plekken. Naast de pracht die hier gratis en voor niks te bewonderen is, zijn er een aantal prachtige tuinen aangelegd. In località Zaro word je verrast door de tot werkelijkheid geworden droom van de Argentijnse Susana Walton. In de sprookjesachtige Giardini La Mortella stap je de door haar persoonlijk vorm gegeven botanische tuin binnen, gevuld met fonteinen, beekjes en een scala aan tropische en exotische planten.
Naast deze uitzonderlijke plek is er nog een andere tuin waar je rond kunt dwalen tussen een opmerkelijke verzameling planten, namelijk in de Giardini Ravino. Deze tuin ligt een stukje buiten het stadscentrum van Forio. Je treeft hier de wereld van kapitein Giuseppe D’Ambra binnen. Door zijn beroep zag hij nogal wat van de wereld en nam uit elke plaats wel een plant, een stekje of wat zaden mee voor thuis op het eiland Ischia. In ongeveer vijftig jaar tijd wist hij zo’n vierhonderd planten te verzamelen en heeft de tuin inmiddels een van de grootste en gevarieerde verzameling vetplanten in Europa, een beetje een uit de hand gelopen hobby dus. Maar wel een leuke en bovendien eentje waar je nu zelf doorheen kunt wandelen en je ogen uitkijkt. Je vindt er cactussen in alle soorten en maten, talloze andere vetplanten, een uitgebreide verzameling citrusvruchten, johannesbroodbomen, aardbei- en olijfbomen en een scala aan aromatische planten als lavendel, tijm en oregano.
Reisgids Ischia
Ben je er inmiddels van overtuigd dat het eiland Ischia dé ideale bestemming is voor jouw volgende vakantie? Schaf dan de digitale reisgids aan die ik schreef op basis van mijn eigen tips en ervaringen! Het e-book Ischia – Het groene eiland in de Golf van Napels (2022) biedt alle inspiratie en informatie om alles uit een verblijf op het eiland te kunnen halen. Ik heb mijn persoonlijke tips verzameld zodat jij de mooiste plekken op het eiland niet hoeft te missen. Fijne adressen om neer te strijken voor een aperitief of een uitgebreide maaltijd, prachtige wandelroutes en bijzondere verhalen die jou het ware gezicht van Ischia laten zien. Daarnaast vind je een hoop extra informatie die goed van pas kan komen, zoals de bereikbaarheid en het openbaar vervoer en ik tip een aantal heerlijke accommodaties.
Het is bijna carnaval en dat gepaard met een hoop lekkernijen. Waar elke feestdag wel een traditioneel gebakje of gerecht kent, is dat met carnaval niet anders. Rond de carnavalsperiode vind je in de regio Campania dan ook een hoop lekkernijen die het proberen waard zijn. Zo lieten we je eerder al kennis maken met de smakelijke lasagne di carnevale, een traditioneel en onmisbaar gerecht in deze periode.
Een ander kenmerkend gerecht voor deze periode zijn de chiacchiere. Dit geldt voor heel Italië, maar kan de naam en bereidingswijze per regio verschillen. Het kan dus best zijn dat dit lekkers voor jou niet helemaal onbekend is. Chiacchiere, wat letterlijk gebabbel/praatjes betekent, zijn knapperige, gefrituurde koekjes die vrij eenvoudig zijn. Door de jaren heen zijn er heel wat variaties ontstaan en vind je ze nu ook bedekt met een laagje chocolade of pistache.
In Napels kan de sanguinaccio niet ontbreken wanneer je het over chiacchiere hebt. Sanguinaccio is een typisch Napolitaans dessert dat wordt gebruikt om de koekjes in te dippen. Het is een pure chocoladepudding die in het verleden met varkensbloed werd bereid, wat de naam van het goedje verklaart. Dit is nu echter verboden en is de sanguinaccio een zoete chocoladeroom, zonder varkensbloed, die perfecte is in combinatie met de knapperige chiacchiere.
Speciaal voor de zoetekauw deelt Michelle van Taste Guide Naples het recept van deze Napolitaanse carnavalslekkernij.
Boodschappenlijst
Voor de sanguinaccio
500 ml melk
90 gram suiker
Een klein zakje vanillesuiker
Snufje zout
Snufje kaneel (naar smaak)
50 gram cacaopoeder
1 tot 4 el likeur naar keuze: bijv. Disaronno, rum, grand marnier, Strega, Marsala (optioneel)
120 gram pure chocolade, in stukjes gehakt
10 gram maïzena
1 el boter
Voor de chiacchiere
180 gram bloem
1 ei
Fijn geraspte schil van 1/2 citroen
20 gram gesmolten boter
30 ml melk
1 tl likeur naar keuze
Snufje zout
20 gram suiker
Overig
Poedersuiker om af te werken
1 liter zonnebloem- mais- of pindaolie om te frituren
Bereidingswijze
De sanguinaccio
Verhit 400 ml melk in een pannetje met de cacao, kaneel, suiker en vanillesuiker en een snufje zout. Roer de maïzena door de overgebleven 100 ml melk. Zodra de inhoud van je pannetje goed verhit is en begint te stomen, voeg je het mengsel van maïzena en de chocola toe. Roer over een laag vuurtje totdat dit net begint in te dikken. Als je de chiacchiere ook gevuld (zoals ravioli) wilt maken, giet dan nu ongeveer een kwart van het mengsel in een apart kommetje en houd dit apart. Voeg dan aan de inhoud van de pan naar smaak je likeur toe. Hoe sterker je likeur, hoe minder je nodig hebt. Proef, voeg eventueel meer likeur, kaneel of cacaopoeder naar smaak toe en draai het vuur uit. Roer dan de eetlepel boter door de pudding tot deze volledig gesmolten is. Dit geeft een mooi, glanzend effect. Giet de pudding dan in kommetjes of één grote kom. Leg een stuk plasticfolie op de bovenkant van de pudding om te voorkomen dat er zich een velletje vormt en laat de pudding dan afkoelen in de koelkast. De pudding dikt bij het afkoelen nog een stuk verder in, dus geen zorgen als hij redelijk vloeibaar de koelkast in gaat. Het resultaat moet geen gestolde pudding of panna cotta zijn, je moet er namelijk je chiacchiere makkelijk in kunnen dippen. De uiteindelijke consistentie zal ongeveer die van een dikke vla of yoghurt zijn.
De inhoud van het kommetje pudding zonder likeur wat je eerder opzij hebt gezet, giet je in een spuitzak of in kleine ijsblokjesvormpjes. Gebruik je de spuitzak, laat deze dan ongeveer een uur in de vriezer afkoelen. Je pudding zal dan stevig, maar niet bevroren zijn. Gebruik je de ijsblokjesvormpjes, laat de pudding dan volledig hard worden gedurende een paar uur.
De chiacchiere
Meng alle ingrediënten en kneed kort totdat je een bal deeg hebt gevormd. Wikkel deze in plasticfolie en laat ongeveer een half uur in de koelkast rusten. Strooi wat bloem op een werkblad en rol het deeg dan zo dun mogelijk uit. Het kan zijn dat het deeg wat elastisch is en terug krimpt, in dat geval blijf je rollen, dit effect gaat er vanzelf uit. Nu kun je de vormpjes van de chiacchiere snijden. Het leuke is dat er geen standaard vorm of grootte bestaat, meestal zijn het rechthoekjes. Ik laat de keuze dus aan jou!
Indien je ook de gevulde chiacchiere maakt, snijd dan een aantal vierkantjes van gelijke grootte en spuit wat van de stevig geworden pudding uit te spuitzak of leg een puddingijsblokje in het midden van de helft van de vierkantjes. Houd ongeveer een centimeter ruimte over aan alle kanten, en maak deze randen vochtig door er met een natte vinger overheen te strijken. Leg er dan voorzichtig de overgebleven vierkantjes bovenop en druk deze aan de randen goed dicht, zonder op de chocolade te duwen. Dit zijn je ravioli!
Frituren en serveren
Verhit de olie in een grote pan tot ongeveer 180 graden. Als je geen thermometer hebt, kun je als test een stukje van je deeg in de olie laten vallen. Als er zich direct veel bubbeltjes omheen vormen en de olie een beetje sist, is de temperatuur juist. Vormen er zich grote bubbels en spat de olie, dan is deze te heet, vormen er zich pas na een paar seconden bubbeltjes, dan is je olie nog net te koud. Frituur de chiacchiere, telkens een paar tegelijk, totdat ze mooi goud zijn. Draai ze tijdens het frituren zo nu en dan om beide kanten mooi te laten kleuren. Dit duurt ongeveer twee minuten. Laat de chiacchiere even uitlekken op keukenpapier en werk ze voor het serveren af met een laagje poedersuiker. Voor de gevulde chiacchiere geldt dezelfde bereidingswijze. Serveer ze met de afgekoelde pudding om in te dippen. De pudding kan eventueel ook warm geserveerd worden.
Buon appetito e buon Carnevale!
Koken bij Michelle thuis in Napels
Koken met een local in het centrum van Napels is een unieke ervaring! Deze Kookworkshop is ideaal wanneer je van koken houdt én nieuwsgierig bent naar het echte leven in Napels. De Nederlandse local Michelle heeft veel ervaring op het gebied van koken en heet je van harte welkom in haar gezellige huis in Napels. Ze deelt met jou haar kennis over de geschiedenis van pasta en wanneer je welke dient te gebruiken. Daarnaast kan zij jou een goed en eerlijk beeld geven van het leven in deze drukke wereldstad.
Wanneer je helemaal verslingerd bent geraakt aan de Napolitaanse romans van Elena Ferrante, zul je ongetwijfeld dolgelukkig zijn geweest met de verfilming van de boekenreeks L’amica geniale (My Brilliant Friend). Vanaf 6 februari 2022 is op de Italiaanse televisie het derde seizoen van deze succesvolle serie te bekijken, waar de kijker wederom wordt meegezogen in Napolitaanse sferen.
In Nederland en België zijn de eerste twee seizoen van De geniale vriendin op televisie verschenen en kreeg je een kijkje in het leven van Elena Greco (Lenù) en Raffaella Cerullo (Lila) die samen opgroeien in één van de slechtere wijken van Napels. In de verhalen staat hun bijzondere vriendschap centraal die zo nu en dan gepaard gaat met onderlinge rivaliteit.
In het eerste deel maakt Lenù al kennis met het groene Ischia, een eiland in de Golf van Napels. Ook in seizoen twee meren ze aan op dit schitterende eiland en zullen de beelden ongetwijfeld veel kijkers hebben betoverd. Vaar met mij mee naar het paradijs dat Ischia heet en ik laat je graag de plekken zien die in het eerste en tweede seizoen van De geniale vriendin op jouw televisiescherm zijn verschenen.
Ischia in het eerste seizoen
In het eerste seizoen wordt Lenù in aflevering zes (getiteld L’Isola) door haar lerares aangespoord om wat kleur in haar gezicht te krijgen en tijd aan zee door te brengen. Ze kan terecht bij een nicht van haar lerares, die op het eiland Ischia appartementen verhuurt. Lenù stapt op de boot, laat het drukke Napels achter zich en vaart op een gegeven moment de haven van het sprookjesachtige Ischia binnen. In deze aflevering zijn de volgende plekken op Ischia te herkennen.
Ischia Ponte – Castello Aragonese
De boot vaart de haven binnen en meert aan in Ischia Ponte. Wanneer Lenù voet aan wal heeft gezet, over de pier richting het bedrijvige en historische Borgo di Celsa loopt, is op de achtergrond het indrukwekkende Castello Aragonese te herkennen. Dit kasteel, dat zich op een klein eilandje bevindt, is de bekendste bezienswaardigheid van het historische Ischia Ponte en geopend voor nieuwsgierige bezoekers. Je kijkt hier je ogen uit en je bent hier zeker wel een paar uur zoet. Niet vreemd wanneer je je bedenkt dat er eind zestiende eeuw ruim tweeduizend families op dit eilandje woonden en deze in verschillenden behoeftes moesten worden voorzien. Zo zijn er hier dertien kerken te vinden, een abdij, een klooster, een gevangenis en prachtige tuinen met beeldige panorama’s.
Na aankomst wandelt Lenù het kleurrijke eilandleven binnen en neemt de bus richting Barano.
Uitzicht vanaf het Castello Aragonese
Barano
De bus brengt Lenù naar Barano waar zij de zomer bij Nella Icardo door zal brengen. De scènes op het terras zijn opgenomen in de historische Via Giorgio Corafà in Testaccio, onderdeel van de gemeente Barano. Vanaf het terras is de schoonheid van de omgeving in haar volle glorie te bewonderen, met in de verte het kenmerkende eilandje van Sant’Angelo, La Torre genaamd.
Tijdens haar verblijf op het eiland volgt Lenù het advies van haar lerares op en brengt de nodige tijd aan zee door. Op het eiland komt zij Nino Sarratore en zijn familie tegen en gaat met hen naar het strand van Maronti. In werkelijkheid zijn deze strandbeelden niet op het eiland opgenomen maar in Sperlonga, regio Lazio. De scènes waarin zij de weg beklimmen om van het strand weer naar huis te gaan, zijn echter wél op Ischia geschoten. Het gaat om de Via Iesca, een wandelroute waarmee je vanaf het Belvedere di Serrara het strand van Maronti kunt bereiken. In één van de scènes is te zien hoe Lenù met de familie Sarratore de steile en vermoeiende klim door de groeve omhoog maakt, omgeven door het kenmerkende landschap van dit stukje Ischia.
Spiaggia dei Maronti
Seizoen twee
In het tweede deel getiteld ‘De nieuwe achternaam’, stapt Lenù wederom op de boot. Ditmaal gaat zij met vriendin Lila richting Ischia om op het groene eiland vakantie te vieren. Voor de opnames van de twee afleveringen (Il Bacio en Il Tradimento, aflevering vier en vijf) die de vakantie in beeld brengen, maakte de filmcrew wederom de oversteek naar het eiland. In dit tweede seizoen worden een hoop andere schitterende plekken van het eiland getoond. Ik laat je graag zien waar je deze kunt vinden.
Aflevering 4 – Il
Bacio
Panza – Casa Leone
In het boek neemt het gezelschap hun intrek in een vakantiehuis in de wijk Cuotto. Deze wijk is onderdeel van de frazione Panza en ligt boven het strand van Citara. Je daalt vanaf daar makkelijk af naar het strand, wat in het boek dan ook geregeld wordt beschreven. Voor de scènes in en rond het vakantiehuis streek de crew echter neer in Panza, een plaatsje elders op het eiland. In plaats van het strand van Citara is vanaf het huis het eilandje van Sant’Angelo te herkennen.
Het strand van Citara
Uitzicht vanaf Panza met op de achtergrond het eiland Capri en rechts het eilandje van Sant’Angelo
Na heel wat speurwerk heb ik het adres van het vakantiehuis kunnen achterhalen. Het gaat echter om een privéwoning en om die reden zal ik het exacte adres niet delen. Ik deel wel een kleine hint door een foto van het huis te plaatsen, gezien vanaf de weg. In de trailer is de woning in minuut01:03 te herkennen, het moment waarop Lila voor het raam met de opengeslagen groene luiken verschijnt. De oplettende kijker heeft vast opgemerkt dat het huis inmiddels een likje verf heeft gekregen en er nu een stuk frisser uitziet.
Forio – Palazzo Cigliano
Nino Sarratore keert ook terug naar Ischia. Waar zijn familie wederom in Barano verblijft, brengt hij de zomer door in het huis van een vriend in Forio. Wanneer Lenù besluit hem op te zoeken, wandelt zij door de straten van Forio. We zien haar een trap afdalen, deze bevindt zich onder de verdedigingstoren Il Torrione. Later zien we haar over de Via Roma lopen en zij komt tot stilstand onder het huis waar Nino verblijft. Vanaf de straat roept zij zijn naam en hij verschijnt op het balkon. Dit kenmerkende gebouw waar deze scène is opgenomen, is het Palazzo Cigliano, te vinden aan de Via Cardinale Luigi Lavitrano, 48.
Aflevering 5 – Il Tradimento
Lacco Ameno – Piazza
Santa Restituta
In de aflevering ‘Il Tradimento’, het verraad, vormt onder andere Lacco Ameno het decor. Wanneer Nino en Lila het met elkaar aan de stok krijgen, bevinden zij zich op het Piazza Santa Restituta.
Het terras waarop de scène plaatsvindt, ligt op een steenworp afstand van de gelijknamige kerk die achter in beeld te zien is. Het gaat om het gezellige Le Petit Cafè, vanaf het terras kijk je dan ook zo uit op de kerk die aan de andere kant van plein ligt.
Piazza Santa Restituta in Lacco Ameno
Ischia Ponte – Lo Scuopolo
Ischia Ponte verschijnt wederom in beeld wanneer er een bezoek aan de vismarkt wordt gebracht. Het kenmerkende Castello Aragonese wordt nogmaals in beeld gebracht en daarnaast is ook één van de oudste gebouwen te zien die Ischia Ponte rijk is: het Palazzo Malcovati, beter bekend als Lo Scuopolo. Het palazzo was een verdedigingstoren die in de zestiende eeuw werd gebouwd om te beschermen tegen aanvallen vanaf zee. Filmliefhebbers zullen het gebouw wellicht al herkend hebben. Het gebouw is een geliefd filmdecor en was ook te zien in de The talented Mr. Ripley met Gwyneth Paltrow, Jude Law en Matt Damon in de hoofdrol.
Uitzicht op het Castello Aragonese en rechts het Palazzo Malcovati
Het gebouw is te vinden door op de Via Luigi Mazzella net voor de apotheek (huisnummer 119) de Vicolo Marina in te slaan. Aan het einde van dit straatje heb je aan je rechterkant het historische Palazzo Malcovati.
De weg naar Maronti
De weg met de vele bochten die in Barano naar het strand van Maronti leidt, verschijnt ook in beeld. In de promovideo van aflevering vijf is deze in minuut00:11 te herkennen.
Vanaf het belvedere dat zich op de Via Provinciale Maronti bevindt, kijk je zo uit op het stukje weg dat in de serie in beeld verschijnt. Je hebt vanaf hier een prachtig uitzicht over het strand, La Torre van Sant’Angelo en de rest van de groene omgeving.
Reisgids Ischia
Het e-book Ischia – Het groene eiland in de Golf van Napels (2022) biedt alle inspiratie en informatie om alles uit een verblijf op het eiland te kunnen halen. Ik heb mijn persoonlijke tips verzameld zodat jij de mooiste plekken op het eiland niet hoeft te missen. Fijne adressen om neer te strijken voor een aperitief of een uitgebreide maaltijd, prachtige wandelroutes en bijzondere verhalen die jou het ware gezicht van Ischia laten zien. Daarnaast vind je een hoop extra informatie die goed van pas kan komen, zoals de bereikbaarheid en het openbaar vervoer en ik tip een aantal heerlijke accommodaties.
Meer tips voor Ischia zijn te vinden in onderstaande artikelen
Het eiland Ischia ontdekken is een groot feest. Het oppervlakte is bezaaid met betoverende plekken waar je kennismaakt met de onvervalste sfeer, prachtige panorama’s, bijzondere tradities en lokale specialiteiten. De verborgen en minder bekende plekjes blijven het leukst, maar een bezoek aan het pittoreske vissersdorpje Sant’Angelo kan bij een trip naar Ischia gewoonweg niet ontbreken. Het plaatsje wordt beschouwd als één van de mooiste kustplaatsen in Italië en behoort tot één van de populairste plekken van het eiland, bij zowel locals als de miljoenen toeristen die hier jaarlijks voet aan wal zetten.
Het is de eenvoud die dit sfeervolle vissersplaatsje zo aantrekkelijk maakt. Desondanks de drukte in het hoogseizoen, kun je hier een glimp opvangen van het ware gezicht van Ischia. De vrolijk gekleurde huisjes die tegen de bergwand zijn aangebouwd, het groen van de omgeving en de vissersbootjes die op het heldere water schommelen geven het geheel een zeer vredige en gemoedelijke sfeer. Met zijn mystieke charme weet dit vissersdorpje mensen van over de hele wereld te betoveren.
Serrara Fontana
Het schattige Sant’Angelo ligt aan de voet van de gemeente Serrara Fontana, waar het dorp onderdeel van is. Van oudsher is Sant’Angelo al een vissersdorpje. De visvangst diende niet alleen als voedsel voor de lokale bevolking maar was ook een waardevol ruilmiddel. De vis werd geruild tegen wijn, vlees en andere producten die afkomstig waren van andere delen op het eiland en werden veelal via zee vervoerd.
Het dorpje bestaat uit twee lagen: het lager gelegen gedeelte aan zee en het hoger gelegen gebied met de naam LaMadonnella waar zich de begraafplaats, de kerk en het gros van de luxe hotels bevinden.
Autovrij centrum
Eén van de redenen dat Sant’Angelo ook bij locals erg geliefd is, is omdat het centrum het enige autovrije stadje op het eiland is. Wetende dat je hier geen auto’s of scooters in de nauwe straatjes tegen zult komen, maakt het een erg aangename plek voor het maken van een wandeling. De bushalte en het parkeerterrein bevinden zich bij de ingang van de stad, vanaf daar daal je te voet verder af om in de bijzondere wereld van Sant’Angelo te duiken.
Wirwar van steegjes
Wanneer je naar beneden wandelt, geniet je onderweg van schitterende plaatjes waarin Sant’Angelo zelf en de helder groene zee die het dorp omringt de hoofdrol spelen. Wanneer je een stukje bent afgedaald, kom je in een wirwar van smalle straatjes terecht die zijn gevuld met winkels en enkele barretjes, terwijl je tussen de gebouwen door een glimp opvangt van de zee en de groene omgeving. Deze karakteristieke nauwe steegjes zijn de ideale plek om de lokale sfeer in je op te nemen en te begrijpen wat Sant’Angelo onderscheidt van andere plaatsen op het eiland.
Helemaal beneden aangekomen, maken de nauwe straatjes plaats voor een weids plein dat wordt omringd door verschillende bars, restaurants en winkels, met recht tegenover de kenmerkende rots van Sant’Angelo. De terrassen in de zon zien er verleidelijk uit, waar het met een drankje en wat lekkers meer dan goed toeven is. Uitkijkend op de haven en de kenmerkende taferelen die hier te spotten zijn, kun je hier met gemak een paar uur blijven zitten. Simpelweg genieten van alles wat er te zien is en er om je heen gebeurt, is één van de beste dingen die je in Sant’Angelo kunt doen.
La
Madonnella
Wanneer je tijd hebt doorgebracht in het centrum van het dorp, neem dan ook een kijkje in het hogere gedeelte La Madonnella. Je moet er wat trappen voor trotseren, maar het is heerlijk om hier rond te kijken en de bijzondere details van de omgeving in je op te nemen. Je komt locals tegen die werkzaamheden verrichten in de tuin maar altijd tijd zullen maken voor een praatje, je spot bijzondere details in keramiek en prachtig gekleurde bloemen en je geniet bovendien van een schitterend uitzicht op het dorp, met het kenmerkende eilandje als stralend middelpunt.
Isolotto
di Sant’Angelo
Het eilandje van Sant’Angelo, La Torre, is uitgegroeid tot symbool van het dorpje en behoort tot één van de oudste delen van het eiland Ischia. Deze rotsachtige heuvel van vulkanische oorsprong heeft een hoogte van honderdvijf meter en is middels een zandstrand met het vasteland verbonden. In het verleden was het eilandje stukken groter en het vormde tot aan de achttiende eeuw het belangrijkste deel van dit gebied. Het oppervlak bestond toentertijd uit verschillende terrassen die voor de landbouw werden gebruikt. Met tarwe, peulvruchten en gerst aan de zuidkant en wijngaarden, olijf- en vijgenbomen aan de noordkant was het Isolotto di Sant’Angelo een zeer vruchtbaar gebied waar dan ook flink gebruik van werd gemaakt.
Door de aanwezige monniken werd er hoog op het eilandje een kerk gebouwd, gewijd aan San Michele Arcangelo aan wie het dorpje naar alle waarschijnlijkheid zijn naam te danken heeft. Tijdens de Aragonese periode werd er op de top een uitkijktoren gebouwd zodat bewoners op tijd gewaarschuwd konden worden voor piratenaanvallen. Eén van de laatste aanvallen op dit stukje van Ischia vond plaats tijdens de Franse bezetting van het Koninkrijk Napels. Aan het einde van 1808 werd Ischia gedurende een vijf uur durende aanval vanaf zee gebombardeerd, waarbij het vanaf alle kanten werd beschoten. Tijdens deze aanval vatte de toren op een gegeven moment vlam. Toen er in het daaropvolgende jaar een aanval op de eilanden Ischia en Procida plaatsvond, werden de toren en de kerk van Sant’Arcangelo flink beschadigd. Met deze gebeurtenissen verloor La Torre zijn defensieve en religieuze waarde, wat voor mensen reden was om dit stukje Ischia te verlaten.
Uitzicht vanaf La Torre
De mensen lieten dit stuk van het eiland achter zich, waardoor het dorpje zich verder ontwikkelde, ditmaal richting de andere kant van de haven. Sant’Angelo werd uitgebreid waarbij de bergwand langzaamaan werd gevuld met de gekleurde huisjes. Hoog boven het vissersdorpje, in de zone La Madonnella, werd er een kerk gebouwd. Het houten beeld van San Michele Arcangelo werd vanuit de oude en vervallen kerk naar het nieuwe religieuze bouwwerk gedragen, zodat de verering van de heilige kon worden voorgezet.
Het feest
van San Michele Arcangelo
Op 29 en 30 september vindt traditiegetrouw elk jaar het feest van San Michele Arcangelo plaats, wat een grote happening is. Op beide dagen vindt er een processie plaats waarbij het beeld door de smalle straten van het dorp wordt gedragen. Op de tweede dag eindigt de processie op het plein in de haven, waar het beeld tot aan het einde van de middag blijft staan. Aan het begin van de avond gaat het beeld aan boord van een vissersbootje, waar de processie over zee begint, bedoeld om de heilige om bescherming te vragen tegen de gevaren van de zee. Na het boottochtje gaat het feest verder en de avond wordt vervolgens afgesloten met een spectaculaire vuurwerkshow.
Beroemdheden in Sant’Angelo
In 1932 opende Miramare als eerste hotel van Sant’Angelo zijn deuren, waarmee zij zich op leken te maken voor de grote toeristenstroom die een aantal decennia later op gang zou komen. Hotel Miramare is uitgegroeid tot één van de populairste en bekendste accommodaties op het eiland, mede door de beroemde gasten die hier geregeld inchecken. Zanger Andrea Boccelli bracht hier zijn vakantie door, ook oud-voetballer Maradona kwam hier eens langs en het is algemeen bekend dat Miramare het favoriete hotel is van Angela Merkel, voormalig Bondskanselier van Duitsland.
Een andere beroemdheid die een tijdlang in een bescheiden hotel in Sant’Angelo verbleef, was de Chileense dichter Pablo Neruda. Met zijn geliefde Matilde genoot hij hier tijdens zijn ballingschap van het eiland ook zij werden verliefd op dit pareltje. De plek inspireerde de dichter niet alleen tot het schrijven van teksten, het was in Sant’Angelo dat Matilde tot de ontdekking kwam dat Pablo niet kon zwemmen. In het heldere water dat Sant’Angelo was het Matilde die hem leerde het hoofd boven water te houden.
Inmiddels is Sant’Angelo heel wat hotels rijker die, dankzij de aanwezige thermale bronnen, bijna allemaal over een eigen spa beschikken.
Verfrissende
duik
Het heldergroene zeewater dat Sant’Angelo omgeeft, ziet er op warme zomerdagen behoorlijk aantrekkelijk uit. Het dorp leent zich dan ook prima voor een verfrissende duik en verschillende plekken waar je je badlaken uit kunt rollen. Aan de voet van het dorpje kun je terecht op het strand dat het centrum met het eilandje verbindt. Het strand is niet heel erg groot en het kan met name in de maanden juli en augustus al vroeg op de dag druk zijn. Een ander plekje waar het van het zeewater kunt genieten én van een geweldig uitzicht, is aan de oostkant van het dorpje. Het betreft hier geen strand maar een rotspartij vanaf waar je zicht hebt op het spiaggia dei Maronti, één van de populairste stranden van Ischia, en in de verte het eiland Capri.
Een pareltje en tevens oase van rust, is het strand van Cava Grado. Deze kleine baai bevindt zich op een paar passen van het centrum van Sant’Angelo, net voor het gedeelte waar de autovrije zone begint. Wanneer je na een bezoek aan Sant’Angelo zin hebt in een duik op een iets rustiger plekje, wandel dan naar dit kleine paradijsje. Het is een klein strandje met fantastisch helder zeewater en zicht op La Torre.
Eveneens schitterend is het strand van Cava Ruffano, dat een stukje verderop te vinden is. Ingeklemd tussen een schilderachtige rotspartij die grenst aan smaragdgroen zeewater, wordt Cava Ruffano vaak bestempeld als één van de mooiste stranden van het eiland.
Intiem
Sant’Angelo in het najaar
Waar het dorpje in de zomer wordt overspoeld door toeristen, is het in het najaar een stuk rustiger. Deze periode stelt je in de gelegenheid om Sant’Angelo op zeer intieme wijze te ervaren. Op een mooie zondagmiddag, na de uitgebreide lunch, tref je wat locals die hier de benen komen strekken, maar zijn de straten van Sant’Angelo nagenoeg leeg. Zelfs in deze periode, wanneer het wat kouder is en veel van de eetgelegenheden en winkels zijn gesloten, is het heerlijk om rond te struinen door dit kleine vissersdorpje en te genieten van de kleine details die dit plekje zo uniek maken. Juist op die dagen proef je de authentieke sfeer des te meer en kun je enkel concluderen dat Sant’Angelo een waar juweeltje dat juist door haar eenvoud schittert en fascineert.
Reisgids Ischia
Het e-book Ischia – Het groene eiland in de Golf van Napels (2022) biedt alle inspiratie en informatie om alles uit een verblijf op het eiland te kunnen halen. Ik heb mijn persoonlijke tips verzameld zodat jij de mooiste plekken op het eiland niet hoeft te missen. Fijne adressen om neer te strijken voor een aperitief of een uitgebreide maaltijd, prachtige wandelroutes en bijzondere verhalen die jou het ware gezicht van Ischia laten zien. Daarnaast vind je een hoop extra informatie die goed van pas kan komen, zoals de bereikbaarheid en het openbaar vervoer en ik tip een aantal heerlijke accommodaties.
Meer tips voor Ischia zijn te vinden in onderstaande artikelen
Het eiland Procida is uitgeroepen tot Italiaanse Culturele Hoofdstad 2022. Dit nieuws was voor het muzikale duo Marco Gambardella en Giacomo Di Benedetto reden om het nummer Conosci Procida te schrijven. Al zingend en spelend op hun muziekinstrumenten proberen Marco en Giacomo te vertalen wat Procida nu precies zo uniek maakt. De muziek voert je mee naar dit bijzondere stukje Campania en je kunt door de melodieuze klanken en vrolijke tonen de sfeer van het eiland bijna proeven. Met deze muzikale liefdesverklaring proberen Giacomo en Marco de hele wereld verliefd te laten worden op dit kleurrijke eiland in de Golf van Napels.
Lofzang over Procida
Het bericht dat Procida in 2022 de titel van Italiaanse Culturele Hoofdstad mag dragen, werd met veel vreugde ontvangen. Het pittoreske Procida is het eerste eiland dat deze titel kreeg toegewezen, wat dit nieuws allemaal nét even specialer maakt. De meeste eilandbewoners zijn bijzonder trots en zijn verheugd dat Procida internationale faam heeft weten te verwerven. Het eiland maakt zich op voor een vol maar mooi jaar, waarin men hoopt zo veel mogelijk van de lokale pracht en tradities met anderen te kunnen delen.
Muzikanten Giacomo Di Benedetto en Marco Gambardella, die samen het zangduo Dr. Giac & Mr. Marc vormen, twijfelden geen moment en trokken hun instrumenten tevoorschijn en klommen in de pen om een lofzang te componeren, opgedragen aan dit pareltje voor de kust van Napels. Met de poëtische gevormde zinnen en muziekklanken hebben zij geprobeerd de schoonheid en authenticiteit van het eiland te vangen en deze al zingend aan de luisteraar over te brengen.
In een podcastaflevering van Ciao tutti neem ik de luisteraar mee naar Procida. Ik leg hierin uit wát het eiland nu precies zo magisch maakt dat je al heimwee krijgt zodra je weer op de boot richting het vasteland stapt. Ook Giacomo is in deze aflevering te horen, hij weet mooi te verwoorden waarom hij het eiland zo bijzonder vindt.
In minuut 09:30 zegt Giacomo: “Procida is een parel die schittert vanwege de schoonheid van de natuur én vanwege de geschiedenis en cultuur die het eiland omvat. Het landschap en de zee zijn simpelweg uniek. De sfeer op het eiland zorgt er meteen voor dat je je goed voelt, vanaf het moment dat je voet aan wal zet.”
Kleurrijk voorproefje
Het nummer is heerlijk om naar te luisteren, de beelden van de bijbehorende videoclip zijn al helemaal om bij weg te zwijmelen.De gekleurde huisjes van Marina Corricella, de faraglioni di Procida tussen de stranden Ciraccio e Ciracciello en het weidse uitzicht vanaf Terra Murata passeren in de video allemaal de revue. Deze schitterende beelden zorgen voor een mooi voorproefje wanneer je het eiland nog niet hebt bezocht of voor een flinke dosis heimwee voor wie hier al eens voet aan wal heeft gezet.
Il Postino
In dit schitterende eerbetoon is een kleine maar onmisbare rol weggelegd voor Gerardo Ferrara. Gerardo werd tijdens het draaien van de film Il Postino gevraagd om als stand-in van Massimo Troisi te fungeren. Diverse scènes werden op Procida opgenomen en het eiland speelt dan ook een belangrijke rol in deze legendarische film. Hoofdrolspeler Troisi had in verband met zijn gezondheid wat ondersteuning nodig in de vorm van een stand-in. De acteur was destijds al erg ziek en het was voor hem fysiek onmogelijk om de scènes op de fiets voor eigen rekening te nemen. Troisi was erg blij met de komst van de uit Sapri afkomstige Ferrara, die enorm veel op hem leek. Nog steeds spreekt Gerardo liefdevol over de bijzondere vriendschap die er op de set tussen hen ontstond. Dat Gerardo na achtentwintig jaar wederom zijn fysiek leent om Massimo Troisi in zijn onvergetelijke en laatste rol in Il Postino onderdeel te kunnen maken van dit eerbetoon aan Procida, zorgt wellicht voor een brok in je keel.
Het nummer Conosci Procida zal er ongetwijfeld voor zorgen dat je, net als de hoofdpersoon in de video, direct je koffer wilt pakken om op het eerste vliegtuig richting Napels te stappen. Zin om alvast even weg te dromen? Bekijk de video hieronder!
Reisgids Procida
Meer tips voor Procida zijn te vinden in onderstaande artikelen
Met de digitale reisgids Procida – Parel in de Golf van Napels (2022) heb je alle informatie op zak om het beste uit een bezoek aan deze kleurrijke parel te halen. Ik deel hierin mijn persoonlijke tips voor het eiland waar ik lang geleden mijn hart aan heb verloren. Heerlijke plekken waar je kunt proeven van de eilandspecialiteiten, verborgen plekjes en unieke uitkijkpunten heb ik allemaal in de reisgids verzameld. Je vindt bovendien handige informatie die goed van pas kan komen, zoals de bereikbaarheid en het openbaar vervoer en ik tip een aantal fijne accommodaties wanneer je langer dan een dag op het eiland wilt verblijven. Daarnaast heb ik een mooie wandelroute uitgestippeld waarin ik een aantal van mijn favoriete hoogtepunten heb verwerkt.
Er is in Napels genoeg te zien en doen om je dagen mee te vullen. Het is moeilijk om uitgekeken te raken in een stad die is gevuld met geschiedenis en bijzondere verhalen. Heb je echter behoefte aan wat afwisseling en wil je meer van de omgeving zien, neem dan een kijkje buiten de stad. De directe omgeving biedt voldoende mogelijkheden voor een leuke dagtrip en het geeft je bovendien de kans om kennis te maken met meer schatten die de regio te bieden heeft. Wanneer je op zoek bent naar ideeën om een dag mee te vullen, deel ik graag een aantal inspirerende bestemmingen die perfect zijn om vanuit Napels te bezoeken.
Napels – Foto Leny Boerstra
Pozzuoli
De sfeervolle havenstad Pozzuoli ligt op een steenworp afstand van Napels en is met het openbaar vervoer gemakkelijk te bereiken. Je neemt de Cumanabij halte Montesanto in Napels en na een kleine twintig minuten wandel je zo Pozzuoli in. Een perfecte reistijd voor wie op zoek is naar wat afwisseling maar niet al te lang onderweg wil zijn.
Geschiedenisliefhebbers zullen vrijwel direct de link leggen met keizer Caligula, die een scheepsbrug liet bouwen tussen Pozzuoli en Baia. Hoewel er van de Ponte di Baia geen enkel spoor meer te vinden is, heeft dit kleine stadje wel andere interessante bezienswaardigheden die getuigen van de rijke geschiedenis. Je kunt een bezoek brengen aan het Flavisch amfitheater, het derde grootste amfitheater uit de Romeinse tijd. Midden in de stad tref je het Macellum di Pozzuoli, een archeologische vindplaats dat ooit een marktplein was.
Je kunt ook een kijkje nemen in Rione Terra, het gedeelte van Pozzuoli dat in de tweede eeuw voor Christus als eerste werd bewoond. In 1970 moesten de ruim zesduizend inwoners Rione Terra verlaten in verband met instortingsgevaar en de voortdurende stijging van het aardoppervlak (bradyseïsme) als gevolg van de vulkanische activiteit. Het gebied was ruim vijftig jaar onbewoond maar na verschillende restauratiewerkzaamheden is het tegenwoordig weer toegankelijk voor het publiek. Onder begeleiding van een gids kun je voor een paar euro een boeiende reis door de geschiedenis maken.
Naast deze bijzondere bezienswaardigheden, is Pozzuoli een aangename plek voor het maken van een wandeling. De benen strekken op boulevard met uitzicht op het eiland Capri, rondstruinen door de gezellige straten van het centrum en je kunt een kijkje nemen in de kleurrijke vissershaven waar de bootjes zachtjes op de golven schommelen terwijl vissers hun vangst voor een zacht prijsje proberen te verkopen.
Je kunt Pozzuoli ook bezoeken met de Nederlandse Iris de Brouwer (Local in Naples). Iris woont sinds 2005 in Pozzuoli, samen met haar Napolitaanse man en kinderen. Voor tours is zij dagelijks in Napels te vinden maar met alle plezier leidt ze gasten ook rond in haar eigen stad Pozzuoli.
Wanneer je graag in de geschiedenis van het gebied duikt, breng dan een bezoek aan het fascinerende Ercolano. Deze stad werd tijdens de beroemde uitbarsting van de Vesuvius in 79 na Christus bedekt door zo’n negentien meter lava, as en modder. Dit in tegenstelling tot de stad Pompei, die werd bedekt door as en puimsteen. De meeste inwoners van het oude Ercolano wisten op tijd de stad te verlaten, er zijn hier minder slachtoffers gevallen dan in Pompei. Wel werden er in 1982 in de boothuizen langs de oude kustlijn resten van zo’n driehonderd slachtoffers gevonden die niet op tijd wisten te ontkomen. Deze boothuizen bevinden zich in het park met de andere opgravingen en liggen niet meer direct aan de kust omdat door de uitbarsting de kustlijn kilometers verderop kwam te liggen.
Door de hete lava die veel houten bouwelementen heeft doen verkolen, zijn van de meeste huizen in Ercolano ook de bovenverdiepingen bewaard gebleven. Hierdoor kun je een zeer goed beeld krijgen van hoe de huizen eruit zagen in die tijd. Ook meubels zijn goed bewaard gebleven en er is van de rijke inrichting van de huizen veel terug te vinden. Zo zijn er beelden in brons en marmer gevonden en er zijn goed bewaarde fresco’s en mozaïeken te bewonderen
Vanuit Napels kun je de Circumvesuviana nemen die je in een kleine tien minuten naar dit interessante stadje brengt. Vanaf het station wandel je zo naar de ingang van de opgravingen. Ercolano is een perfecte bestemming voor een dagtrip buiten Napels, voor zowel degenen die meer van de streek willen zien als voor de mensen die meer inzicht willen krijgen in de rijke geschiedenis van Campania.
Pompei
Een paar haltes na Ercolano kom je in Pompei terecht, waar je eveneens de archeologische opgravingen kunt bekijken. Het park is een stuk groter en bij reizigers een stuk bekender dan het eerdergenoemde Ercolano. Jaarlijks dwalen bijna vier miljoen mensen rond door de oude straten van Pompei in de hoop een indruk te kunnen krijgen van deze oude Romeinse stad.
Een bezoek aan Pompei is voor veel mensen een droom die werkelijkheid wordt. De opgravingen vormen een bijzondere herinnering aan een periode dat Pompei een levendige en bruisende stad was. Wanneer je door de straten wandelt en de imponerende Vesuvius op de achtergrond stilzwijgend op de stad neerkijkt, is dat soms moeilijk voor te stellen. Al struinend over de eeuwenoude straatstenen van Pompei, zul je zo nu dan vast proberen een voorstelling te maken van wat er zich op 24 oktober 79 hier heeft afgespeeld. Het was op deze dag dat een uitbarsting van de Vesuvius een einde maakte aan deze bloeiende stad en met een dikke laag as werd bedekt.
In 1748 begon men aan de opgravingen, inmiddels is 60% van het oude Pompei opgegraven. Dit betekent dat er nog geregeld nieuwe schatten aan het ligt komen. Tot de meest recente vondsten behoren een triomfwagen met erotische versieringen en La stanza degli schiavi, de slavenkamer. De slavenkamer kwam in Civita Giuliana aan het licht, een villa in een buitenwijk ten noorden van Pompei waar eerder al andere vondsten werden gedaan. Het gaat om een kleine ruimte met bovenin slechts een klein raampje en er waren verschillende bedden aanwezig waardoor onderzoekers vermoeden dat hier een slavenfamilie woonde.
Wanneer je jouw bezoek aan Pompei compleet wilt maken, kun je met een Nederlandstalige gids op stap die er met haar enthousiasme voor zorgt dat deze stad tot leven komt.
Vesuvius
Een stedentrip Napels is niet alleen goed te combineren met een bezoek aan Ercolano of Pompei, ook de Vesuvius kan het lijstje worden toegevoegd. Hoewel de Vesuvius nog steeds een stil gevaar vormt, is de aantrekkingskracht groot en staat een klim naar de krater vaak op de planning.
Photo credit Frank Damiano
De Vesuvius ligt ten zuidoosten van Napels in het Parco Nazionale del Vesuvio, dat sinds 1995 een beschermd gebied is. Met een hoogte van 1281 meter bevindt de vulkaan zich in een caldera van een oudere vulkaan, het huidige Monte Somma. De beroemde uitbarsting van 79 had niet alleen gevolgen voor de wijde omgeving, ook de vulkaan zelf onderging wat veranderingen. De uitbarsting veroorzaakte namelijk de instorting van de zuidelijk kant van Monte Somma, waarmee uiteindelijk de huidige top met haar krater werd gevormd.
De route naar de top is zo’n vier kilometer (heen en terug) en goed te doen voor zowel jong als oud. Onderweg kun je genieten van de meest schitterende panorama’s en heb je vanaf de krater een fantastisch uitzicht over de Golf van Napels.
Vanuit zowel Pompei als Ercolano vertrekken er in de buurt van de opgravingen bussen die je tot vlak bij de ingang van het park brengen. Deze dienst wordt aangeboden door verschillende maatschappijen, de prijs ligt rond de €22- voor een retour, inclusief toegang tot het park. Ook met de auto is de Vesuvius te bereiken, die je vervolgens voor €5,- kwijt kunt op de bijbehorende parkeerplaats. Vanaf hier gaat er een shuttle naar het loket waar je voor €2,- gebruik van kunt maken. Aangezien het pad van de parkeerplaats naar de ingang bergopwaarts gaat, is het nemen van de shuttle dan ook aan te raden.
Photo credit Iris de Brouwer
Wil je dit fascinerende gebied op unieke wijze ervaren, dan is paardrijden op de flanken van de Vesuvius dé perfecte activiteit. Het Parco Nazionale del Vesuvio is een uitgestrekt gebied dat zich uitstekend leent om te paard te verkennen. Goed om te weten: je hebt geen ervaring nodig om deel te nemen aan deze excursie. Meer informatie over paardrijden op de flanken van de Vesuvius is te vinden op de website.
Sorrento
In het prachtige Sorrento gaan geschiedenis en mythe hand in hand. De legende van de Sirenen, die met hun melodieuze gezang zeelieden wisten te verleiden, wordt vaak gebruikt om de mysterieuze charme van Sorrento en de rest van het schiereiland te verklaren.
De werkelijke oorsprong van dit stadje wordt echter toegeschreven aan de oude Grieken. In de Romeinse tijd groeide het vervolgens uit tot toeristische trekpleister voor vakantievierende Romeinen. Door de eeuwen heen is Sorrento onderhevig geweest aan verschillende periodes van chaos en plunderingen, om uiteindelijk weer overeind te krabbelen en op te bloeien tot een van de meest populaire strandbestemmingen ter wereld.
Tijdens een dag Sorrento kun je de magie van deze sfeervolle stad zelf ervaren. Bekijk de winkeltjes met kleurrijke souvenirs, wandel door de straten van het historisch centrum. geniet van prachtige panorama’s en werp een blik in de Vallone dei Mulini, een vallei met resten van een oude molen.
De stad is vanuit Napels het beste te bereiken met de Circumvesuviana. Je stapt op bij Piazza Garibaldi (onder het centraal station) en een uur en tien minuten later zet je voet in het kleurrijke Sorrento.
Monte Faito
De berg Monte Faito is onderdeel van het Lattari-gebergte, die je op verschillende manieren kunt bereiken. De leukste manier is met de kabelbaan die vanuit Castellammare di Stabia vertrekt. Het ritje zelf is al een avontuur op zich en het uitzicht onderweg is adembenemend.
Uitzicht vanuit de kabelbaan
Helemaal bovenaan geniet je van een schitterend panorama. Vanaf het uitkijkpunt bij Terrazza Belvedere heb je een spectaculair uitzicht op de Golf van Napels met de Vesuvius enerzijds, terwijl aan de andere kant Sorrento en het eiland Capri in beeld verschijnen.
Ben je sportief en hou je wel van een stevige wandeling, dan heb je vanaf hier ook voldoende wandelmogelijkheden. Je kunt route nummer 350 volgen – Il sentiero dell’Angelo – die via de top van Monte Faito naar het Santuario di San Michele loopt, om vervolgens verder te wandelen naar Monte San Michele. In de volksmond wordt deze berg Monte Molare genoemd en vormt met zijn 1444 meter het hoogste punt van het Lattari-gebergte. Op deze hoogte kun je genieten van een adembenemend en uniek panorama, de inspanningen van de flinke klim omhoog zul je dan al snel vergeten. Je kijkt uit op de wereldberoemde Amalfikust met de Li Galli eilanden enerzijds, de Golf van Napels anderzijds, terwijl recht voor je het Sorrentijns schiereiland als een rode loper voor je is uitgerold met aan het einde het jetset eiland Capri. Wanneer je op zoek bent naar een sportieve invulling van je dag waarbij je de vele parels van de regio in één oogopslag kunt aanschouwen, is dit tripje een aanrader.
Niet ver van Napels ligt Caserta, een stad die je vanuit Napels makkelijk per trein bereikt. Bij aankomst kom je direct oog in oog te staan met het indrukwekkende Reggia di Caserta, het koninklijk paleis.
De architect voor dit immense project was Luigi Vanvitelli, zoon van de Nederlandse kunstenaar van Caspar van Wittel. Het gebouw beslaat 47.000 m² en heeft in totaal twaalfhonderd kamers, verdeeld over vijf verdiepingen. Niet alle delen van het gebouw zijn toegankelijk voor het publiek, maar geven de kamers die je kunt bezoeken een goede indruk van het geheel. De belangrijkste kamers zijn ingericht in barokstijl, terwijl de andere kamers zijn ingericht in de stijl van rococo en het neoclassicisme.
Scalone d’Onore
De tuin die bij het paleis hoort, is een absoluut spektakel. Het park beslaat zo’n 120 hectare en begint direct aan de achterkant van het paleis. De afstand van het paleis tot aan de waterval aan het einde van de weg is drie kilometer en wordt overbrugd door twee parallel lopende lanen, versierd met beelden en fonteinen.
De tuin van het koninklijk paleis
Aan het einde van de lanen kom je bij de waterval waar met beelden het mythologische verhaal van Actaeon en Diana wordt weergegeven. Rechts van deze imposante fontein wandel je de Engelse tuin binnen, die is voorzien van planten afkomstig van het eiland Capri en kustplaatsen als Maiori, Vietri en Salerno.
De fontein van Diana & ActaeonBagno di Venere
Heb je na een bezoek aan het paleis en de tuin nog tijd over, dan is het ook erg leuk om een kijkje te nemen in het Casertavecchia, de oude binnenstad. Vanaf het treinstation van Caserta vertrekt er ieder uur een bus die je naar dit hoger gelegen gedeelte brengt. Vanaf het dorp heb je een mooi uitzicht over de stad, het koninklijk paleis, de Vesuvius, de Golf van Napels en op heldere dagen verschijnen ook de eilanden in beeld. Met smalle, karakteristieke steegjes, de Dom uit de elfde eeuw en kleine restaurantjes waar je van de lokale keuken kunt proeven, word je ondergedompeld in de intieme en ontspannen sfeer van Casertavecchia.
De karakteristieke straatjes van Casertavecchia – photo credit Francesca Sgrò
Het paleis, de tuin en de oude binnenstad Casertavecchia vormen een perfecte bestemming om een dag buiten Napels mee in te vullen.
Capri
Een stedentrip Napels wordt vaak met een bezoek aan het eiland Capri gecombineerd. Vanuit de haven van Napels vaar je in een kleine veertig minuten naar dit jetset eiland, waardoor Capri ook makkelijk als dagtocht ingepland kan worden. Hoewel het eiland slechts 10,36 km² beslaat, is er genoeg moois te ontdekken. Met schitterende panorama’s, bijzondere bezienswaardigheden en heerlijke lokale lekkernijen vul je gemakkelijk een hele dag. Wanneer je voor een dag naar dit romantische eiland vaart, zul je niet alle schatten kunnen bekijken, op het eiland overnachten is dan ook zeker aan te raden. Heb je die mogelijkheid niet, heb je tijdens een dagtocht voldoende tijd om een goede indruk van Capri te krijgen. In het artikel De beste tips voor een dag Capri geef ik een aantal hele goede suggesties waarmee je veel uit een dagtrip naar deze droombestemming kunt halen. Ook vind je in de digitale reisgids De Magie van Capri schitterende tips en handige dagprogramma’s.
Procida
Het kleine eiland Procida is ook uitermate geschikt voor een dagtrip buiten Napels. Het kleine zusje van buureiland Ischia komt steeds vaker in het nieuws en krijgt door haar titel als Italiaanse Culturele Hoofdstad 2022 veel aandacht. Met haar karakteristieke uiterlijk duikt zij ook op in series en films, waar zij in een oogopslag te herkennen is. Het kleine eiland heeft een oppervlakte van slechts 3,7 km², perfect om voor een dag de pure sfeer van dit pareltje in je op te nemen. Je kunt een e-bike huren en je fiets met gemak binnen een paar uur het hele eiland rond. Procida lopend verkennen is ook zeker geen straf en je kunt zo veel meer van het eiland meekrijgen. In de nauwe straatjes kijk je je ogen uit en je zult merken dat de meest simpele details in hun eenvoud schitterend zijn. Met de benenwagen kom je op veel verschillende plekken en het stelt je in staat om de magie van Procida zelf te ervaren. Staat een reis richting Napels binnenkort op de planning, maak dan zeker ook tijd voor dit kleurrijke pareltje in de Golf van Napels.
Salerno
De havenstad Salernobegint met haar charme steeds meer op te vallen en vormt voor veel mensen reden om hier een kijkje te nemen. Met de trein doe je er vanuit Napels een kleine veertig minuten over om Salerno te bereiken, met de bus ongeveer een uur. Salerno is een bruisende stad die je al wandelend kunt verkennen. De geschiedenis ligt hier voor het oprapen en is terug te vinden in veel verschillende bouwwerken en monumenten. De stad beschikt over een aantal musea, parken, gezellige barretjes en restaurantjes waar je kunt smullen van lokale specialiteiten. De stad beschikt over een mooie boulevard waar je heerlijk kunt wandelen of neer kunt strijken voor een drankje terwijl je geniet van het uitzicht op de Amalfikust.
Naast al het moois en lekkers dat deze stad te bieden heeft, is Salerno ook interessant voor de liefhebbers van street art. Zo tref je hier werken van onder andere de bekende Napolitaanse artiest Jorit en is de historische wijk Le Fornelle gevuld met werken van internationale artiesten.
Vomero is één van de wijken in het heuvelachtige gebied rondom Napels. Vanaf de boulevard kun je al een glimp van deze hoger gelegen wijk opvangen, die net buiten het stadscentrum ligt en vanuit het centrum makkelijk met de funicolare, kabeltrein, te bereiken is. De levendige wijk is gevuld met gezellige bars, pubs, pizzeria’s en bijzondere winkels en je krijgt hier weer een heel ander stukje van de stad te zien. Wanneer je tijdens een stedentrip in Napels bent, neem dan zeker ook de tijd om een kijkje in deze bruisende wijk op de heuvel te nemen.
Vomero vanaf het water
Broccoli-heuvel
De wijk staat bekend als een goede, rijke buurt met families van goede komaf. Voorheen was het een vrijwel onbewoonde buitenwijk die ver van het drukke centrum van de stad lag. Met hier en daar slechts een paar boerderijen en landerijen, waren er verder nauwelijks woonhuizen op de heuvel te vinden. Door de aanwezigheid van de vele velden en grote hoeveelheid groenten die hier groeide, kreeg het de toepasselijke bijnaam ‘broccoli-heuvel’.
Toen Napels in 1282 tot hoofdstad van het Koninkrijk Napels werd benoemd, was het om strategische redenen noodzakelijk om ook de Vomero-heuvel toegankelijker te maken. Langzaam maar zeker trokken er steeds meer mensen de heuvel op, al was er van een explosieve groei nog geen sprake. Onder de adel was er echter wel een trend ontstaan waarbij het erg fancy was om op de heuvel een tweede huis te laten bouwen. Deze woningen bleken in 1656 ook nog eens goed van pas te komen om aan de pestepidemie te ontsnappen, waar vooral het koninkrijk Napels zwaar door werd getroffen. De trend om een tweede huis op de heuvel te laten bouwen, nam in de achttiende eeuw toe. De wijk groeide gestaag en in 1809 werd Vomero officieel onderdeel van de stad Napels.
Mede dankzij de opening van de Via Salvator Rosa werd de wijk beter bereikbaar en het werd daardoor voor mensen aantrekkelijker om zich hier te settelen. Vanaf het begin af aan was dit stukje Napels bestemd voor mensen die wel wat te besteden hadden, iets wat niet veranderde toen er eind negentiende eeuw in een rap tempo huizen uit de grond werden gestampt.
Bereikbaarheid
De aanleg van de funicolare heeft ervoor gezorgd dat het gebied beter werd verbonden met het stadscentrum. In totaal zijn er drie lijnen die naar de Vomero-heuvel gaan, waarvan de Funicolare Chiaia in mei 1889 als eerste werd ingewijd. Nog steeds is een ritje met de funicolare de makkelijkste manier om deze wijk te bereiken, al is de metro ook een optie. Met metrolijn 1 wandel je bij halte Vanvitelli zo de drukte en gezelligheid van Vomero in.
Foto Ciao tutti
Bezienswaardigheden
Naast de gezellige sfeer, knusse wijnbarretjes en goede eetgelegenheden, heeft de wijk een aantal bezienswaardigheden die het bezoeken waard zijn. Graag licht ik een aantal hoogtepunten uit waarmee jij een goede indruk kunt krijgen van het gezellige Vomero en je een bezoek aan het fascinerende Napels compleet maakt.
Dit stukje Napels ontbrak ook niet tijdens de lezersreis van Ciao tutti die in oktober 2021 plaatsvond. Ik mocht de mensen meenemen naar deze gezellige wijk en hen een aantal hoogtepunten laten zien. Deze hoogtepunten deel ik ook graag met jou! Andiamo?
Tijdens de lezersreis van Ciao tutti liet ik mensen de bruisende wijk Vomero zien
Piazza Vanvitelli
Het Piazza Vanvitelli vormt het kloppend hart van het bruisende Vomero. Het plein is opgedragen aan de architect Luigi Vanvitelli, zoon van de Nederlandse kunstenaar Caspar van Wittel die voor zijn werk naar Italië was verhuisd. De Nederlandse achternaam was wellicht moeilijk uit te spreken voor Italianen, dus werd deze gewijzigd in Vanvitelli. Luigi Vanvitelli is onder meer bekend voor zijn werk aan het koninklijk paleis van Caserta.
Dit achthoekige plein werd aangelegd in de jaren tachtig van de negentiende eeuw en wordt doorkruist door de Via Alessandro Scarlatti en de Via Bernini. Deze twee straten vormden de basis bij de opbouw en inrichting van de wijk Vomero. Rondom het plein werden er vier neorenaissancistische gebouwen geplaatst, een stijl die kenmerkend is voor veel palazzi in de buurt. In het midden van het plein werd aanvankelijk een fontein geplaatst, deze werd later vervangen door een palmboom. De historische palm werd echter getroffen door een parasiet waardoor deze stierf. De gemeente gaf daarop opdracht tot het planten van een kamferboom die tot op de dag van vandaag het stralende middelpunt van het plein vormt.
Door de aanwezigheid van het metrostation, de vele barretjes en eetgelegenheden rondom het plein, is deze plek uitgegroeid tot een ontmoetingsplaats voor jongeren vanuit de hele stad. Piazza Vanvitelli wordt beschouwd als het hart van de wijk én het nachtleven.
Parco della Villa Floridiana
Één van de heerlijkste plekken die de wijk Vomero rijk is, is zonder twijfel het Parco della Villa Floridiana. Deze plek vormt een groene oase van rust midden in het drukke en vaak chaotische Napels. Het park is rijkelijk voorzien van schaduwrijke plekken, open ruimtes, vele bankje en de kronkelende paadjes zijn omringd door maar liefst honderdvijftig verschillende soorten planten. Midden in het park staat de Villa Floridiana, een optrekje dat in 1815 door Ferdinand IV di Napoli werd gekocht. De villa was een geschenk voor zijn vrouw, hertogin van Floridia, naar wie de villa en het park zijn vernoemd.
Architect Niccolini kreeg de opdracht om het oude gebouw te renoveren. Hij bouwde de neoklassieke villa en het park werd van een romantische tintje voorzien. Aan de achterkant van de villa leidt een marmeren trap naar een kleine vijver die vol zit met schildpadden. Iets verderop bevindt zich een uitkijkpunt met een schitterend uitzicht op zee, een gedeelte van de stad, het Sorrentijns schiereiland en het eiland Capri.
De villa en het park werden in 1919 eigendom van de staat en werd in de villa het Museo Nazionale della Ceramica Duca di Martina geopend. Hier wordt de bijzondere keramiekcollectie van de hertog van Martina tentoongesteld, die door een erfgenaam aan de staat werd geschonken.
Naast de rust die het park biedt, vormt het ook de woonplaats van zo’n zeventig (zwerf)katten. De katten zijn erg geliefd en door buurtbewoners wordt er voor de beestjes gezorgd. Het kan zijn dat er tijdens een bezoek aan het park door een vrijwilliger om een donatie wordt gevraagd om voor de katten te kunnen blijven zorgen.
Belvedere San Martino
Een ander hoogtepunt dat je niet over mag slaan wanneer je in Vomero bent, is het Belvedere San Martino. Wanneer je richting het Largo San Martino wandelt, ontvouwt zich een spectaculair panorama met de wereldberoemde Vesuvius in de hoofdrol. Je geniet hier van misschien wel het mooiste uitzicht van de stad. Vanaf hier zijn de voornaamste monumenten duidelijk te herkennen, kun je de honderden kerkkoepels die Napels rijk is tellen en is duidelijk te zien hoe de Spaccanapoli in een rechte lijn de stad doorkruist.
Onder het uitkijkpunt bevindt zich La Pedamentina di San Martino, een trappartij die Vomero met de Corso Vittorio Emanuele verbindt. Afdalen over de vierhonderdveertien treden is een feestje waarbij je wordt omringd door fruitbomen en wordt getrakteerd op prachtige vergezichten en schitterende taferelen.
Certosa San Martino
Aan hetzelfde Largo San Martino ligt een andere parel verborgen, de Certosa di San Martino. Dit kartuizerklooster in barokstijl is één van de grootste religieuze monumenten van de stad. Het klooster werd in 1325 in opdracht van Karel van Calabrië gebouwd, waarna er in verschillende periodes diverse architecten aan te pas kwamen. Wanneer je voor de ingang van het gebouw staat, is het wellicht moeilijk voor te stellen wat er voor schatten achter deze muren schuilgaan. Reden genoeg om hier een kijkje te nemen. Het klooster heeft ongeveer honderd kamers, twee kerken, een binnenplaats, vier kappellen, drie kloostergangen en hangende tuinen. Sinds 1866 is het gebouw eigendom van de staat en werd er een museum in gevestigd, waar je inzicht krijgt in het artistieke en culturele verleden van de stad.
Castel Sant’Elmo
Vanaf verschillende plekken in de stad is het middeleeuwse kasteel Castel Sant’Elmo waar te nemen. Dit indrukwekkende bouwwerk, dat gedeeltelijk uit tufsteen bestaat, is gelegen op een hoogte van tweehonderdvijftig meter boven zeeniveau. Vanaf het kasteel heb je dan ook adembenemend uitzicht op de stad, de Golf van Napels en de omliggende heuvels.
In 1329 werd de eerste steen van het kasteel gelegd, in 1343 was de bouw voltooid. Het bouwwerk kent een lange geschiedenis waarin het verscheidende malen is belegerd en in handen is geweest van verschillende machthebbers. Daarnaast heeft het gebouw lange tijd gediend als gevangenis waarin de omstandigheden verschrikkelijk moeten zijn geweest. De geschriften die op de muren in diverse cellen door gevangenen zijn achtergelaten, zijn hier stille getuigen van.
Castel Sant’Elmo is tegenwoordig geopend voor publiek. Naast het schitterende uitzicht kun je een bezoek brengen aan het museum en een ruimte die is ingericht voor tijdelijke tentoonstellingen en evenementen.
Gradini del Petraio
Waar de trappen aan de kant van het Belvedere San Martino tot in de Quartieri Spagnoli lopen, bevindt zich vrijwel direct achter de halte van de funicolareMorghen een andere trappartij, de Gradini del Petraio. Dit pad werd tussen de zestiende en zeventiende eeuw aangelegd om, middels vijfhonderddrie treden, het hoger gelegen Vomero met de chique wijk Chiaia te verbinden.
Tussen felgekleurde gebouwen in, banen de treden zich een weg naar beneden. Dit pad is een pareltje omdat je vanaf hier in alle rust kunt genieten van een prachtig uitzicht en de drukte van de stad zich ver onder je bevindt. Vanaf hier kun je het Sorrentijns schiereiland zien liggen en de contouren van het beroemde eiland Capri. Onderweg stuit je op prachtige taferelen en je wordt ondergedompeld in een puur stukje Napels. Op deze route lijkt het heel even alsof je de stad en haar prachtige panorama’s voor jezelf hebt. Het zijn heel wat treden om af te dalen en je zult dit zonder meer goed in de benen voelen. Toch is het aan te raden om, op je gemak, de vele treden af te dalen en te genieten van de unieke schoonheid die Napels te bieden heeft.
Reisgids Napels
In de digitale reisgids Napels, Salerno & de Amalfikust komt ook de gezellige wijk Vomero aan bod. Ik heb een mooie route uitgestippeld waarbij ik je de mooiste hoogtepunten van Vomero laat zien. De route is tevens uitgestippeld in Google Maps zodat je deze gemakkelijk kunt volgen. Naast Vomero komen ook andere bijzondere wijken en plekken van Napels in beeld, laat ik je kennismaken met de havenstad Salerno en vind je fijne tips voor een bezoek aan de Amalfikust.
Wanneer je over het eiland Procida slentert, ben je op veel plekken omringd door de frisse geur van citroenen. De limoncello die hiervan wordt geproduceerd, behoort al jaren tot een van de eilandspecialiteiten. Deze gele vloeistof heeft weer nét even een andere smaak dan een limoncello die je bijvoorbeeld in Sorrento of aan de Amalfikust drinkt. De limoncello van Procida heeft een unieke smaak en dat heeft te maken met de omstandigheden waarin de citroenen hier groeien. De combinatie van vulkanische grond, zeelucht, wind en het klimaat in het algemeen, leveren deze unieke en smaakvolle citroenen op.
Likeur van citroenbladeren
Naast de inmiddels wereldberoemde limoncello, zag er een ander product op Procida het levenslicht waar ook een hoofdrol voor de citroen is weggelegd. Waar voor de limoncello de schil van de citroen essentieel is, vormen voor deze unieke likeur de citroenbladeren de basis. De likeur draagt de toepasselijke naam Fogliolì, een verwijzing naar de citroenbladeren waarmee het drankje wordt gemaakt.
Fogliolì is echter meer dan alleen een likeur van citroenbladeren. Dit product is een vertaling van de diepgewortelde liefde en waardering die bewoners voor hun bijzondere eiland hebben. Het koppel David en Cinzia heeft met veel passie, liefde, kennis en zorg deze bijzondere likeur ontwikkeld, wat als een aanwinst voor het eiland beschouwd mag worden. Deze smaakvolle en innovatieve likeur kan aan de lijst met eilandspecialiteiten worden toegevoegd en móet je echt geproefd hebben wanneer je Procida bezoekt.
Limone di pane
David en Cinzia zijn procidani in hart en nieren. Op jonge leeftijd ging het hen voor de wind. Jong en ambitieus namen ze de stap om het kleine eiland te verruilen voor het fascinerende Firenze. Inmiddels getrouwd, beiden voorzien van een leuke en goed betaalde baan, hebben zij dan ook niets te klagen. Zij het dat na een aantal jaren de heimwee naar hun kleurrijke en sfeervolle geboortegrond steeds groter werd. Het gemis van de geuren, kleuren en de eenvoud die het eiland uniek maken, werd met de dag groter. De meest voor de hand liggende stap was daarom terugkeren naar het dromerige Procida, wat zij uiteindelijk deden.
Eenmaal gesetteld, besluiten zij om te investeren in wat dit vruchtbare gebied hen te bieden heeft. Het bedrijf AGRE wordt opgericht, waarmee zij kwaliteitsproducten produceren, gebruikmakend van de natuurlijke rijkdommen die het eiland te bieden heeft. Al snel bleek er een hoofdrol voor de limone di pane, zoals de citroen van Procida wordt genoemd, te zijn weggelegd.
Dat van citroenen vrijwel alles wordt gebruikt, is in dit gebied algemeen bekend. Van de schil voor de bereiding van limoncello, tot het sap dat onder andere in limonade en granita (schaafijs) wordt verwerkt en op warme zomerdagen vaak een welkome dorstlesser is. De aromatische citroenbladeren zijn ideaal om een gerecht meer smaak te geven maar dat deze ook voor andere doeleinden gebruikt kan worden, kwamen David en Cinzia al snel achter. De intens geurende bladeren bleken een perfect ingrediënt te zijn om een unieke likeur mee te produceren.
Fogliolì & Scorza
De Fogliolì likeur ontstaat door citroenbladeren in alcohol te weken, samen met wat citroenschillen. Wanneer de bladeren geplukt zijn, moeten deze binnen een paar uur al in de alcohol liggen om het beste resultaat te kunnen garanderen. Het eindresultaat is een vloeistof met een gele gloed die net iets transparanter is dan de klassieke limoncello. Bij het drinken van de likeur overheerst de typerende smaak van citroenblad maar er is ook een vleugje citroenschil waar te nemen. Fogliolì is een mix tussen het zuur van de citroen en het bittere van de bladeren, wat een perfecte match lijkt te zijn. Doordat er in verhouding minder suiker aan het geheel wordt toegevoegd dan aan limoncello, behoudt de likeur zijn bittere en kruidige smaak.
Naast de citroenbladlikeur kun je bij AGRE ook hun variant van de limoncello proberen, te vinden onder de naam Scorza. Waar de Fogliolì wordt gemengd met wat citroenschillen, is er aan de Scorza een beetje citroenblad toegevoegd wat wederom een unieke en pure smaak oplevert. Er zijn flessen van 50cl, maar ze verkopen ook flesjes van 10cl. Ideaal om mee te nemen als souvenir, voor een ander of voor jezelf. De likeuren zijn in verschillende winkels op het eiland verkrijgbaar maar zijn ook online via de webshop van AGRE te bestellen.
Een flesje meenemen voor thuis is sowieso een goed idee. Op dagen dat je behoefte hebt aan een extra dosis Vitamine P(rocida), kun je met gesloten ogen en nippend aan de Fogliolì even wegdromen naar het kleurrijke Procida. De geur en de rijke aroma zorgen ervoor dat het net lijkt alsof je onder de geurige citroenbomen van het eiland wandelt.
Procida in een cocktailglas
Op Procida is de Fogliolì niet meer weg te denken en wordt door locals graag gedronken en gemixt met andere drankjes. Stap binnen bij Flamingo Cafè, waar ze verschillende cocktails hebben ontwikkeld waarin deze unieke likeur is verwerkt. Vraag naar de mogelijkheden en ervaar Procida in een cocktailglas.
Fogliolì is slechts een van de vele mooie en pure voorbeelden die Procida rijk is en reden vormt om het eiland te bezoeken. Aan de hand van deze verhalen krijg je een indruk van wat het eiland nu precies zo bijzonder en uniek maakt. De waardering die eilandbewoners voor hun stukje aarde hebben, overheerst in de meeste verhalen en toont de mate van verbondenheid die zij met het eiland hebben. Het zijn voornamelijk verhalen van eilandbewoners die Procida achter zich lieten om het geluk elders te zoeken maar vervolgens werden overspoeld door enorme heimwee naar de zee, kleuren, geuren en de eenvoud van ‘hun’ eiland. Hoe klein Procida ook is, het gemis wanneer zij hun voeten niet over het 3,7 km² grote oppervlak kunnen bewegen, lijkt des te groter. Zij lijken dit pas te beseffen wanneer het eiland al lang en breed uit zicht is verdwenen. De combinatie van heimwee en de diepgewortelde liefde voor het eiland weten zij echter te verwerken in schitterende eindproducten die zij met de rest van de wereld kunnen delen.
Reisgids Procida
Met de digitale reisgids Procida – Parel in de Golf van Napels (2022) heb je alle informatie op zak om het beste uit een bezoek aan deze kleurrijke parel te halen. Ik deel hierin mijn persoonlijke tips voor het eiland waar ik lang geleden mijn hart aan heb verloren. Heerlijke plekken waar je kunt proeven van de eilandspecialiteiten, verborgen plekjes en unieke uitkijkpunten heb ik allemaal in de reisgids verzameld. Je vindt bovendien handige informatie die goed van pas kan komen, zoals de bereikbaarheid en het openbaar vervoer en ik tip een aantal fijne accommodaties wanneer je langer dan een dag op het eiland wilt verblijven. Daarnaast heb ik een mooie wandelroute uitgestippeld waarin ik een aantal van mijn favoriete hoogtepunten heb verwerkt.
Meer tips voor Procida zijn te vinden in onderstaande artikelen:
